Σοβαρά προβλήματα τα οποία αναδείχθηκαν από ευρωπαίους και έλληνες εισηγητές και συνεχίζουν να υφίστανται στην Ελλάδα, παρά τις επενδύσεις σε υποδομές που έχουν πραγματοποιηθεί τα πρόσφατα 10 χρόνια σημειώνει μέσα από σχετική ανακοίνωσή της η επικεφαλής της παράταξης «Ιωάννινα_2023», Τατιάνα Καλογιάννη, η οποία παρακολούθησε δια ζώσης τις εργασίες της 16ης Πανελλήνιας Συνόδου των Φορέων Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΦοΔΣΑ).
Συγκεκριμένα, παραθέτει:
– Η ανακύκλωση υστερεί κατά 38% του καθορισμένου στόχου.
– Τα ογκώδη δεν συλλέγονται, ούτε επεξεργάζονται, ούτε αξιοποιούνται.
– Πολλά Σημεία Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) λειτουργούν ως ΧΥΤΑ.
– Τα Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων» (ΑΕΚΚ) όταν συλλέγονται, δεν τυγχάνουν επεξεργασίας και περαιτέρω αξιοποίησης, ελλείψει ελέγχου και μη τήρησης των σχετικών δεσμεύσεων.
– Τα βιοαπόβλητα (κλαδέματα, οργανικά υπολείμματα, κτλ) αφήνονται στην τύχη τους.
– Ο πολίτης πληρώνει ό,τι χρεώνεται και δεν πληρώνει για ό,τι «παράγει».
– Η χώρα, οι δήμοι, οι πόλεις, τα χωριά είναι σπαρμένα με σκουπίδια.
«Οι εξελίξεις της διαχείρισης των απορριμμάτων σε εθνικό επίπεδο βρίσκονται σε κρίσιμο στάδιο και αγγίζουν όλους τους πολίτες. Θεσμικές αλλαγές επέρχονται, νέες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσμοθετούνται, νέοι σχεδιασμοί για τις υποδομές δρομολογούνται, αλλαγές στους υφιστάμενους ελέγχους νομοθετούνται. Στην χώρα μας, την Ελλάδα, δίνεται μία τελευταία ευκαιρία να κερδίσει τον χαμένο χρόνο, καθώς ανήκει στις 3 χώρες (Ελλάδα, Κροατία, Ρουμανία) για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί και συγχρηματοδοτεί έργα διαχείρισης αποβλήτων και για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, έστω και με το προαπαιτούμενο «pro rata» που τίθεται και αφορά τη συγχρηματοδότηση των νέων έργων (η συγχρηματοδότηση για την περίοδο 2021-2027 ανέρχεται στο 50% και όχι στο 85% όπως εφαρμόστηκε στην περίοδο 2014-2020)», σημειώνει μεταξύ άλλων η κα Καλογιάννη.
Σημειώνει, επίσης, πως η εν λόγω υστέρηση που παρατηρείται συνίσταται στα παρακάτω:
– Κεντρική κυβερνητική, στρατηγικού χαρακτήρα, πολιτική και συνεχής και ενδελεχής εποπτεία της εξέλιξης των έργων για τη διαχείριση των απορριμμάτων, δεν υπάρχει. Απλώς καταγράφονται σποραδικά «πυροσβεστικού» χαρακτήρα σημειακές επεμβάσεις ή θεσμικές αλλαγές.
– Ουσιαστική και ειλικρινής συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων (Ευρώπη, Κυβέρνηση, Περιφέρειες, ΦοΔΣΑ, Δήμοι), καθώς και συν-σχεδιασμός για την ολιστική –και όχι τη μεμονωμένη και αποσπασματική- αντιμετώπιση των θεμάτων δεν υπάρχει.
Για να καταλήξει πλήρως λειτουργικό για την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη, κάθε χρήσιμο έργο και υποδομή, από τη στιγμή της πολιτικής απόφασης για την δρομολόγησή του, απαιτούνται τουλάχιστον 10 (ΔΕΚΑ) χρόνια.
Από τη μεριά της η κα Καλογιάννη προτείνει την εκκίνηση ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ Δήμων Περιφέρειας Ηπείρου και ΦοΔΣΑ, για την επίτευξη σύναψης Προγραμματικών Συμβάσεων ώστε να καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση, να προτεραιοποηθούν οι μελέτες και τα νέα έργα και να προγραμματιστεί ποιος κάνει τί και πότε, όπως σημειώνει, την αποσαφήνιση χρηματοδότησης νέων έργων με το προαπαιτούμενο της Ε.Ε. pro-rata, με ταυτόχρονη ανάλυση επιπτώσεων για ΦοΔΣΑ και δημότες, την πλήρη στελέχωση με τις απαραίτητες ειδικότητες, των ΦοΔΣΑ και των δημοτικών υπηρεσιών καθαριότητας και πρασίνου.
Επίσης, την πλήρη και εξαντλητική ενημέρωση του πολίτη για όλα τα θέματα, έστω και πόρτα-πόρτα, την αξιοποίηση όλου του διαθέσιμου στόλου των μηχανημάτων και εξοπλισμού καθαριότητας, καθώς και τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για τα νέα αναγκαία έργα που θα προκύψουν και τέλος την καταγραφή και ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του ΦοΔΣΑ όλων των επικαιροποιημένων στοιχείων και δεδομένων που διαχειρίζεται (οικονομικών, λογιστικών και τεχνικών), σε εβδομαδιαία βάση.
