Απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις θα υπάρξουν μέσα σε διάστημα 18 μηνών στην Ελλάδα.
Μία ή και δύο εθνικές κάλπες θα στηθούν στις 21 Μαΐου και πιθανότατα στις 2 Ιουλίου, ενώ κανείς δεν θα απέκλειε και μια τρίτη αναμέτρηση αν όλα οδηγηθούν σε αδιέξοδο.
Τον Οκτώβριο θα έχουμε δύο κάλπες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, δηλαδή για να επιλέξουμε δημάρχους και περιφερειάρχες ενώ ευρωεκλογές θα έχουμε και την άνοιξη του 2024.
Επομένως, οι Ελληνες μέσα σε σύντομο σχετικά διάστημα θα κληθούν να αποφασίσουν αυτούς που θέλουν να τους κυβερνήσουν, σε εθνικό, ευρωπαϊκό και τοπικό επίπεδο.
Τους πιο ικανούς, τους αδιάφθορους ή εκείνους που κάθε πολίτης πιστεύει ότι αξίζουν να βρίσκονται στην πολιτική σκηνή.
Καλό είναι, λοιπόν, να μάθουμε και τι μισθό παίρνουν όλοι αυτοί. Πώς αμείβονται οι βουλευτές, πώς οι ευρωβουλευτές και πώς οι τοπικοί άρχοντες.
Βουλευτές
Σύμφωνα με ένα πρόσφατο εκκαθαριστικό βουλευτή, το καθαρό εισόδημα των Ελλήνων βουλευτών είναι 4.787 ευρώ. Κάθε βουλευτής καταβάλλει μηνιαίως:
– Σε συνολικές κρατήσεις 272,76 €
– Σε φόρους 530,46 €
– Στον ΕΦΚΑ 640,34 €
Υποχρεωτική Εισφορά υπέρ κόμματος 770,26 €. Σε κάποια κόμματα βεβαίως δίνεται η μισή ή και μεγαλύτερο ποσό της αποζημίωσης στα ταμεία του κόμματος (π.χ. οι βουλευτές του ΚΚΕ).
Έτσι το ποσό κρατήσεων και φόρων μηνιαίως ανέρχεται σε 2.163,82 €, ενώ μαζί με την εισφορά υπέρ του κόμματος φτάνει στα 2.934,08 €.
Οι Έλληνες βουλευτές λαμβάνουν χρήματα για κάποιες -όχι όλες- τις συνεδριάσεις επιτροπών, οι οποίες συνεπάγονται με επιπλέον αποζημίωση 75 €.
Λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι σε κάθε διαρκή επιτροπή έρχονται από ένα έως δύο νομοσχέδια το μήνα, οι έμμισθες συνεδριάσεις είναι συνήθως από 3 έως 6.
Κάθε μήνα, μαζί με τη βουλευτική αποζημίωση, στους βουλευτές πληρώνονται και:
– Επίδομα οργάνωσης γραφείου το οποίο, για τους βουλευτές Επικρατείας, Α΄ και Β΄ Αθήνας και Α΄ και Β΄ Πειραιά, ανέρχεται σε 664,99 ευρώ. Για τους βουλευτές επαρχίας ανέρχεται στο ποσό των 831,36 ευρώ.
– Οικογενειακή παροχή, με βάση τη δήλωση οικογενειακής κατάστασης που υποβάλλει κάθε χρόνο ο βουλευτής.
Ταχυδρομικά τέλη: σε κάθε βουλευτή καταβάλλεται ποσό 909,31 ευρώ μηνιαίως που αφορά δαπάνες ταχυδρομικών τελών.
Ευρωβουλευτές
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ευρωκοινοβουλίου, όλοι οι ευρωβουλευτές παίρνουν τον ίδιο μισθό. Ορίζεται στο 38,5% του βασικού μισθού δικαστή του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο μηνιαίος ακαθάριστος μισθός των ευρωβουλευτών ανέρχεται, σύμφωνα με το ενιαίο καθεστώς, σε €9.808,67 (Ιούλιος 01/07/2022). Ο μισθός αυτός πληρώνεται από τον προϋπολογισμό του Κοινοβουλίου. Όλοι οι ευρωβουλευτές πληρώνουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές της ΕΕ. Μετά την παρακράτηση αυτών, ο μισθός ανέρχεται σε €7.646,00. Επιπλέον, τα περισσότερα κράτη μέλη υποχρεώνουν τους ευρωβουλευτές τους να πληρώνουν πρόσθετο εθνικό φόρο. Στην Ελλάδα πρόσφατα υπήρξε απόφαση του ΣτΕ που λέει ότι δεν πρέπει να υπάρχει επιπλέον φόρος.
Πέραν του μισθού τους, οι ευρωβουλευτές αποζημιώνονται και για τα έξοδά τους. Για παράδειγμα, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου λαμβάνουν ημερήσια αποζημίωση 338 ευρώ για κάθε ημέρα που παρίστανται στη Ευρωβουλή για την εργασία τους. Αυτά τα χρήματα προορίζονται κυρίως για γεύματα και έξοδα διαμονής σε ξενοδοχεία. Επίσης, παίρνουν πάγιο επίδομα 4.778 ευρώ μηνιαίως για γενικά επαγγελματικά έξοδα, στα οποία περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, το κόστος τηλεφώνου και σύνδεσης στο διαδίκτυο, συνδρομές σε πλατφόρμες ενημέρωσης και οργάνωση συνεδρίων.
Συμπερασματικά, τα ημερήσια και μηνιαία επιδόματα των ευρωβουλευτών φτάνουν το ποσό ενός επιπλέον μισθού. Αποτέλεσμα, το συνολικό μηνιαίο εισόδημα ενός ευρωβουλευτή να ανέρχεται σε περίπου 15.000-20.000 ευρώ.
Μεγάλο μέρος της δουλειάς των ευρωβουλευτών συνεπάγεται την απουσία τους από το σπίτι τους και από τη χώρα καταγωγής τους. Ως εκ τούτου, παρέχονται διάφορες αποζημιώσεις για την κάλυψη των συναφών δαπανών – τα στοιχεία αφορούν το διάστημα από το 2022 και έπειτα.
Έξοδα μετακίνησης
Οι περισσότερες συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως οι σύνοδοι της ολομέλειας, οι συνεδριάσεις επιτροπών και οι συνεδριάσεις πολιτικών ομάδων, διεξάγονται στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο. Στους ευρωβουλευτές επιστρέφεται το πραγματικό αντίτιμο του εισιτηρίου για τη μετάβαση στον τόπο της αντίστοιχης συνεδρίασης με την προσκόμιση των σχετικών παραστατικών, με ανώτατο όριο καλυπτόμενων δαπανών ποσό που αντιστοιχεί σε αεροπορικό εισιτήριο διακεκριμένης θέσης (ή παρόμοιο), σιδηροδρομικό ναύλο πρώτης θέσης ή €0.56 ανά χιλιόμετρο της διαδρομής με αυτοκίνητο (με ανώτατο όριο τα 1.000 χλμ.), συν κατ’ αποκοπή αποζημίωση βάσει της απόστασης και της διάρκειας του ταξιδιού που καλύπτει τις υπόλοιπες δαπάνες του ταξιδιού, όπως διόδια αυτοκινητοδρόμου, επιβάρυνση για υπέρβαρες αποσκευές ή τέλη κρατήσεων.
Οι ευρωβουλευτές οφείλουν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους να ταξιδεύουν συχνά εκτός ή εντός του κράτους μέλους εκλογής τους, για σκοπούς άλλους από τις επίσημες συνεδριάσεις, για παράδειγμα, για να παραστούν σε διάσκεψη ή για να πραγματοποιήσουν επίσκεψη εργασίας. Για δραστηριότητες εκτός της χώρας εκλογής τους, οι ευρωβουλευτές μπορούν να τύχουν επιστροφής των εξόδων ταξιδίου και στέγασης καθώς και συναφών εξόδων έως το ποσό των €4.716 ετησίως. Για τις δραστηριότητες στο κράτος μέλος εκλογής τους, επιστρέφονται μόνο τα μεταφορικά έξοδα με ανώτατο ετήσιο ποσό που καθορίζεται ανά χώρα.
Το Κοινοβούλιο καταβάλλει κατ’ αποκοπή αποζημίωση ύψους €338 για την κάλυψη των εξόδων που αφορούν τη στέγαση και άλλες συναφείς δαπάνες για κάθε ημέρα που οι ευρωβουλευτές είναι παρόντες στις Βρυξέλλες ή το Στρασβούργο κατά τις επίσημες ημέρες λειτουργίας και συνεδριάσεων, εφόσον υπογράψουν στην κατάσταση παράστασης στις συνεδριάσεις. Η αποζημίωση καλύπτει τα έξοδα για ξενοδοχείο, γεύματα και άλλες δαπάνες που συνεπάγεται αυτή η παρουσία. Τις ημέρες που διεξάγονται ψηφοφορίες στην ολομέλεια, εάν οι ευρωβουλευτές χάσουν περισσότερες από τις μισές ονομαστικές ψηφοφορίες, η ανωτέρω αποζημίωση μειώνεται κατά 50%, ακόμη και αν είναι βρίσκονται εκεί.
Για συνεδριάσεις εκτός της ΕΕ, η αποζημίωση ανέρχεται σε €169 (και πάλι με την υπογραφή της κατάστασης παράστασης), ενώ τα έξοδα για λογαριασμούς ξενοδοχείων επιστρέφονται χωριστά.
Αποζημίωση γενικών εξόδων
Αυτή η κατ’ αποκοπή αποζημίωση καλύπτει το κόστος των κοινοβουλευτικών δραστηριοτήτων των ευρωβουλευτών, όπως είναι τα μισθώματα γραφείων και το κόστος λειτουργίας, συνδρομές διαδικτύου, υπολογιστές και τηλέφωνα, καθώς και η διοργάνωση συνεδρίων και εκθέσεων. Η αποζημίωση μειώνεται κατά το ήμισυ για τους ευρωβουλευτές που απουσιάζουν αδικαιολόγητα τις μισές τουλάχιστον ημέρες των συνόδων της Ολομέλειας σε ένα κοινοβουλευτικό έτος, από Σεπτέμβριο έως Αύγουστο. Η αποζημίωση είναι €4.778 το μήνα.
Οι ευρωβουλευτές δικαιούνται επιστροφή των δύο τρίτων των ιατρικών τους εξόδων. Εκτός από το ποσοστό επιστροφής που λαμβάνουν, οι αναλυτικοί κανόνες και οι διαδικασίες αυτού του συστήματος είναι οι ίδιοι με αυτούς που καλύπτουν τους μόνιμους υπαλλήλους της ΕΕ.
Στο τέλος της περιόδου της θητείας τους, οι ευρωβουλευτές δικαιούνται μεταβατική αποζημίωση ίση με τον μισθό τους, για έναν μήνα κάθε έτους της θητείας τους. Η μέγιστη διάρκεια καταβολής αυτής της αποζημίωσης είναι δύο έτη. Σε περίπτωση που πρώην βουλευτής του ΕΚ λάβει εντολή σε άλλο κοινοβούλιο ή αναλάβει δημόσιο αξίωμα, ο μισθός που λαμβάνεται από αυτή τη νέα λειτουργία συμψηφίζεται με τη μεταβατική αποζημίωση. Αν κάποιος ή κάποια ευρωβουλευτής δικαιούται ταυτόχρονα και σύνταξη λόγω γήρατος ή σύνταξη αναπηρίας, οφείλει να επιλέξει μεταξύ αυτών και της μεταβατικής αποζημίωσης.
Το Κοινοβούλιο παρέχει στους ευρωβουλευτές εξοπλισμένα γραφεία τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στο Στρασβούργο. Οι ευρωβουλευτές μπορούν να χρησιμοποιούν τα επίσημα οχήματα του Κοινοβουλίου κατά την άσκηση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων όταν βρίσκονται σε μία εκ των δύο πόλεων.
Οι ευρωβουλευτές έχουν το δικαίωμα σύνταξης γήρατος από την ηλικία των 63 ετών. Η σύνταξη ανέρχεται στο 3,5% του μισθού για κάθε πλήρες έτος άσκησης της θητείας και δεν υπερβαίνει το 70% του μισθού συνολικά. Το κόστος αυτών των συντάξεων καλύπτεται από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το επικουρικό συνταξιοδοτικό καθεστώς που θεσπίστηκε για τους ευρωβουλευτές το 1989 έπαψε να δέχεται νέα μέλη του από τον Ιούλιο του 2009 και εγκαταλείπεται σταδιακά.
Δήμαρχοι
Oι δήμαρχοι μεγάλων πόλεων των οποίων ο πληθυσμός είναι πάνω από 100.000 πολίτες, αμείβονται με το ποσό των 4.275 ευρώ.
Τέτοιοι είναι ο Δήμος Αθηναίων και 16 ακόμα μεγάλων πόλεων (Θεσσαλονίκη, Πάτρα , Πειραιάς, Ηράκλειο, Λάρισα, Βόλος , Περιστέρι, Ρόδος, Ιωάννινα, Χανιά, Αχαρνές, Νίκαια, Χαλκίδα, Κέρκυρα, Εύοσμος, Καλλιθέα).
Παράλληλα ο αντιδήμαρχος αμείβεται με 2.137 ευρώ, ενώ ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου με 900,00 ευρώ. Το ίδιο ποσό με τους δημάρχους των μεγάλων πόλεων λαμβάνουν και οι περιφερειάρχες, ενώ οι αντιπεριφερειάρχες λαμβάνουν το ποσό των 3.206 ευρώ.
Τώρα όσον αφορά τους δήμους στο οποίους ο πληθυσμός είναι από 20.000 έως 100.000, η αμοιβή του δημάρχου ανέρχεται στα 3.420 ευρώ, του αντιδημάρχου στα 1.710 ευρώ ενώ ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου λαμβάνει μηνιαίως 720 ευρώ.
Οι αντίστοιχες αμοιβές σε δήμους κάτω από 20.000 κατοίκους για τον δήμαρχο είναι 2.565 ευρώ, για τον αντιδήμαρχο 1.282, ενώ για τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου 540 ευρώ.