Ιδιωτικής ετικέτας (Private Label – PL) είναι όλο και μεγαλύτερο ποσοστό των προϊόντων που αγοράζουν οι καταναλωτές από τα σούπερ μάρκετ.
Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος σε συνδυασμό με το σφοδρό κύμα ανατιμήσεων στο ράφι, απόρροια της ενεργειακής κρίσης και της αύξησης τιμών των πρώτων υλών, αλλάζουν τις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών και σκληραίνουν τους όρους του παιχνιδιού για τα επώνυμα καταναλωτικά είδη.
Ετήσια έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε τυχαίο δείγμα 1.500 νοικοκυριών με μηχανογραφημένο σύστημα CATI, έδειξε ότι το 31,8% των προϊόντων που αγοράζουν οι καταναλωτές από τα σούπερ μάρκετ είναι ιδιωτικής ετικέτας. Το συγκεκριμένο ποσοστό αποτελεί το υψηλότερο που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της έρευνας.
Καλύτερη τιμή, χειρότερη συσκευασία
Στο θέμα της τιμής, η συντριπτική πλειοψηφία του δείγματος 86,4% (από 72,9% πέρυσι) θεωρεί ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν καλύτερη τιμή.
Σημαντικό εύρημα της έρευνας είναι ότι το 31,6% (31,2% πέρυσι) των ερωτηθέντων πιστεύει ότι είναι προϊόντα χειρότερης ποιότητας και το 57,5% (52,5% πέρυσι) ίδιας ποιότητας, ενώ το 10,9% (16,3% πέρυσι) τα θεωρεί ανώτερης ποιότητας από τις μάρκες των κατασκευαστών.
Το 44,8% (38,9% πέρυσι) του δείγματος βρίσκει τις συσκευασίες των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας χειρότερες, το 10,8% (11,4% πέρυσι) καλύτερες και το 44,4% (49,7% πέρυσι) εφάμιλλες με εκείνες των καθιερωμένων μαρκών.
Η ακρίβεια επιδοτεί την ιδιωτική ετικέτα
Σε ερώτηση σφαιρικής αξιολόγησης των προϊόντων, το 29,4% (28,6% πέρυσι) των ερωτηθέντων θεωρεί τις ιδιωτικές ετικέτες χειρότερες, το 11,5% (15,9% πέρυσι) καλύτερες, ενώ το 59,1% (55,8% πέρυσι) τις θεωρεί ίδιες με τις μάρκες των γνωστών κατασκευαστών. Αναφορικά με τον βαθμό ικανοποίησης του καταναλωτή από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, δυσαρεστημένοι δήλωσαν το 4,9% (5,3% πέρυσι), ικανοποιημένοι το 63,1% (56,8% πέρυσι), ενώ ούτε ικανοποιημένοι και ούτε δυσαρεστημένοι είναι το 32% (37,9 πέρυσι) του δείγματος.
Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Γεώργιος Μπάλτας, καθηγητής του Τμήματος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών στην τρέχουσα χρονική περίοδο, η ιδιωτική ετικέτα αναμένεται να ενισχυθεί σημαντικά τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς από την οικονομική πίεση που ασκείται στους καταναλωτές, εξαιτίας της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης.
Μεγαλύτερες ανατιμήσεις και λιγότερες προσφορές
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι ανατιμήσεις στο 7μηνο κυμαίνονται στο σύνολο 4% (4,3% για τα brands και 6,5% για τα PL) ενώ καταγράφεται πτώση στο ποσοστό της αξίας πωλήσεων που πραγματοποιείται υπό καθεστώς προώθησης.
Συνολικά οι προωθητικές ενέργειες στα ταχυκίνητα καταναλωτικά προϊόντα αντιστοιχούσαν στο 24,5% των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο 7μηνο του 2022 έναντι 25,9% την ίδια χρονική περίοδο πέρυσι.
Ειδικά στα τρόφιμα το αντίστοιχο ποσοστό εφέτος είναι 23,8%, από 24,8% πέρυσι. Πίσω από αυτή τη μείωση των προωθητικών ενεργειών, σύμφωνα με τον κ. Φώσκολο, κρύβονται δύο λόγοι: «είτε ένα ποσοστό εταιρειών δεν μπορεί να ακολουθήσει το περυσινό προωθητικό πλάνο (πίεση περιθωρίων κέρδους λόγω αύξησης κόστους, περιορισμός promo budget), είτε ένα μερίδιο των καταναλωτών δεν έχουν την δυνατότητα/διάθεση να στοκάρουν, όπως παλιότερα σε περιπτώσεις προωθητικών ενεργειών».
«Οι καταναλωτές αναζητούν οικονομικότερες αγοραστικές επιλογές και η συμπεριφορά τους ενισχύει το μερίδιο αγοράς των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, στον βαθμό που αυτά συνεχίζουν να προσφέρονται σε αισθητά χαμηλότερες τιμές και δεν απειλούνται από δυνατές προωθητικές ενέργειες του ανταγωνισμού» σημειώνει ο κ. Μπάλτας.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι διεθνείς επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι «η γενικότερη ισχύς των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας επηρεάζεται αρκετά από μακροοικονομικούς παράγοντες. Το συνολικό μερίδιο αγοράς της ιδιωτικής ετικέτας τείνει να αυξάνεται όταν επιδεινώνονται οι οικονομικές συνθήκες, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε προϊόντα χαμηλότερης τιμής, εξαιτίας της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος τους.
Μεγαλώνει η ανησυχία και ο φόβος των καταναλωτών
Με τις προβλέψεις οικονομικών αναλυτών να κάνουν λόγο για διατήρηση του πληθωρισμού στο ράφι και το 2023 οι καταναλωτές προετοιμάζονται για ένα δύσκολο χειμώνα. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) σε δείγμα 1.000 καταναλωτών, ο μεγαλύτερος φόβος πλέον προέρχεται από την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά λόγω της ενεργειακής κρίσης και των ανατιμήσεων. Το 31% δηλώνει ότι νιώθει άγχος, το 29% θυμό, το 25% φόβο και το 23% ανασφάλεια, ενώ ένα ποσοστό 5% δηλώνει ακόμα και πανικό. Μόλις 2% δηλώνει αδιάφορο.