Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Με διάταξη νόμου η οποία θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή, το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στην εφαρμογή του μέτρου ενίσχυσης των επιχειρήσεων με τη μορφή επιδότησης παγίων δαπανών.
Όπως τόνισε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, στη Βουλή απαντώντας σε επίκαιρη επερώτηση που κατέθεσαν η πρόεδρος, Φώφη Γεννηματά, και 21 βουλευτές της Κ.Ο. του Κινήματος Αλλαγής, το μέτρο θα αφορά «επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά, θα δύναται να χορηγείται ενίσχυση, με τη μορφή της «επιδότησης παγίων δαπανών», στο πλαίσιο της στήριξης για μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες επιχειρήσεων».
Οι επιχειρήσεις που επλήγησαν θα πρέπει να παρουσιάζουν μείωση τζίρου κατά την περίοδο της πανδημίας, αλλά και να είχαν και ζημιά την προηγούμενη χρονιά, καθώς δεν κατάφεραν να καλυφθούν οι πάγιες δαπάνες που έχουν.
Παράλληλα, γνωστοποίησε πως κυβέρνηση προχώρησε, πρόσφατα, στην κατάθεση αιτήματος προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την διάθεση πρόσθετων – αδιάθετων σε ευρωπαϊκό επίπεδο – πόρων από το πρόγραμμα SURE. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «παράλληλα, συμμετέχουμε, με προτάσεις, στις διαπραγματεύσεις για την επικαιροποίηση, βελτίωση και επέκταση του Προσωρινού Πλαισίου των κρατικών ενισχύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που είναι, πάλι, σε εξέλιξη. Διαπραγματεύσεις για υψηλότερα ανώτατα όρια χρηματοδότησης και νέα, καλύτερα, δεδομένα για τις επιχειρήσεις».
Όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, τα ταμειακά διαθέσιμα ανέρχονται σε 34,5 δισ. ευρώ ενώ την άλλη εβδομάδα θα κατατεθεί στη Βουλή η ρύθμιση για τη μη καταβολή ενοικίου στις κλειστές επιχειρήσεις και το «πάγωμα» των επιταγών.
Πιο αναλυτικά, ο κ. Σταϊκούρας επισήμανε πως μέσα σ’ αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, το ΚΙΝΑΛ διαφωνεί με τον τρόπο που η κυβέρνηση διαχειρίζεται τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.
Απαντώντας στις αιτιάσεις ότι η κυβέρνηση επέδειξε αδυναμία να παρουσιάσει ένα άμεσο πρόγραμμα ανάσχεσης της ύφεσης και των κοινωνικών προβλημάτων που προκάλεσε η πανδημία, υποστήριξε πως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Όπως ανέφερε, η κυβέρνηση αντιμετώπισε το εξωγενές, συμμετρικό σοκ της πανδημίας και τις επιπτώσεις του στον βέλτιστο δυνατό βαθμό, με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. «Αυτό αναγνωρίζεται από εταίρους, θεσμούς, αγορές, οίκους αξιολόγησης, αλλά, πρωτίστως, από την ελληνική κοινωνία.
Η αμεσότητα της αντίδρασής μας αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ανακοινώσαμε την πρώτη δέσμη μέτρων ήδη από τις 9 Μαρτίου 2020. Στη συνέχεια διευρύναμε, επεκτείναμε και εμπλουτίσαμε τις παρεμβάσεις μας, καλύπτοντας, σε κάθε φάση της υγειονομικής κρίσης, έγκαιρα και αποφασιστικά, τις ανάγκες που προέκυπταν από τις εξελίξεις στο υγειονομικό πεδίο. Με αυτόν τον τρόπο, καταφέραμε να απλώσουμε “δίχτυ” προστασίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις».
Κατά τον κ. Σταϊκούρα, χαρακτηριστικό της εγρήγορσης που επέδειξαν, από την πρώτη στιγμή, κυβέρνηση και κρατικός μηχανισμός, είναι ότι στο διάστημα Φεβρουαρίου-Νοεμβρίου 2020, εν μέσω ακραίων συνθηκών, εκδόθηκαν 978 κανονιστικές πράξεις, από μηδενική βάση, για την αντιμετώπιση των επιδημιολογικών και οικονομικών συνεπειών της πανδημίας. Με προτεραιότητες την ενδυνάμωση του δημόσιου συστήματος υγείας, τη στήριξη της απασχόλησης, την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και την τόνωση της κοινωνικής συνοχής.
«Στηρίξαμε και συνεχίζουμε να το κάνουμε την πραγματική οικονομία, με μέτρα συνολικού ύψους 24 δισ. ευρώ το 2020 και επιπλέον 7,5 δισ. ευρώ εφέτος. Και είμαστε εδώ για όσο χρειαστεί» τόνισε ο υπουργός.
Όπως συμπλήρωσε, το πακέτο των παρεμβάσεων αυτών «κατέστη εφικτό να υλοποιηθεί επειδή αξιοποιήσαμε, με προνοητικότητα, σύνεση και υπευθυνότητα, κάθε διαθέσιμο πόρο της οικονομίας, ευρωπαϊκό και εγχώριο, με αιχμή τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας, στα οποία διασφαλίσαμε την αναπλήρωση των εκροών με εισροές. Ταμειακά διαθέσιμα που σήμερα διαμορφώνονται στα 34,5 δισ. ευρώ».
Σε σχέση με τον ισχυρισμό του ΚΙΝΑΛ ότι η κυβέρνηση επέδειξε αδυναμία ή έλλειψη βούλησης να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο βέλτιστης αξιοποίησης των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων, οι οποίοι θα συμβάλουν στην ανάκαμψη και την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, ο Χρήστος Σταϊκούρας υπογράμμισε πως και πάλι «η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η κυβέρνηση εργάζεται έγκαιρα, συστηματικά και με σχέδιο, ώστε να τεθούν οι βάσεις για την ταχύτερη δυνατή ανάκαμψη και, εν συνεχεία, για την αναπτυξιακή ώθηση της οικονομίας».
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Ενδεικτικά ανέφερε πως το συνολικό ύψος κεφαλαίων προς επιχειρήσεις, με τη στήριξη χρηματοδοτικών εργαλείων ΕΣΠΑ 2014-2020 (δάνεια και επιχειρηματικά κεφάλαια), διαμορφώθηκε στα 5,3 δισ. ευρώ μόνο για το 2020, από σύνολο 6,9 δισ. ευρώ μέχρι σήμερα, σωρευτικά όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Επιπλέον, η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες, και τελικά μέχρι σήμερα ανάμεσα στα 16 κράτη-μέλη, που υπέβαλαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα αναλυτικό και ώριμο, πρώτο, Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σχέδιο το οποίο, όπως είπε έχει διττό στόχο: αφενός, να αποτελέσει στέρεα βάση για τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά προγράμματα, αφετέρου να αναπροσανατολίσει την ελληνική οικονομία σε ένα νέο, σύγχρονο, εξωστρεφές, κοινωνικά δίκαιο αναπτυξιακό πρότυπο, το οποίο θα ενισχύσει την παραγωγικότητα και τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση, τις επενδύσεις και την κοινωνική συνοχή.
Τα ποσά αυτά, εξήγησε, θα κατευθυνθούν σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις οι οποίες αφενός ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας, αντιμετωπίζοντας διαρθρωτικές αδυναμίες και ενισχύοντας αναπτυξιακές δυνατότητές της, αφετέρου αντανακλούν κομβικές ευρωπαϊκές προτεραιότητες.
Υπό το πρίσμα αυτό, το Σχέδιο, επισήμανε, περιλαμβάνει τέσσερις πυλώνες:
-Πράσινη μετάβαση, με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις όπως είναι ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης και ανακαίνισης κτιρίων του Δημοσίου Τομέα, επιχειρήσεων και ιδιωτών, η απολιγνιτοποίηση, η ενεργειακή διασύνδεση των νησιών, που θα διευρύνει τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα μειώσει το ενεργειακό κόστος νοικοκυριών και επιχειρήσεων, κ.ά.
-Ψηφιακή μετάβαση, με την υλοποίηση εμβληματικών έργων και επενδύσεων, όπως είναι η ανάπτυξη δικτύου 5G στο σύνολο των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
-Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή, με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που, μεταξύ άλλων, θα βελτιώσουν το δυναμικό του συστήματος υγείας και την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα Πανεπιστήμια, θα ενισχύσουν την έρευνα και την καινοτομία, θα καλλιεργήσουν δεξιότητες και θα ενδυναμώσουν την κοινωνική συνοχή.
-Ιδιωτικές επενδύσεις, με έργα υποδομών υψηλού επιπέδου, όπως επενδύσεις σε άξονες του Διευρωπαϊκού οδικού Δικτύου και με την εισαγωγή και επέκταση ψηφιακών εργαλείων καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, όπως είναι η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών ανά την επικράτεια με την ΑΑΔΕ.
Προβλέπεται άμεση αξιοποίηση, μέσα στο 2021, κονδυλίων ύψους 5,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, με σημαντική προχρηματοδότηση.
Μάλιστα, συνέχισε ο υπουργός, ορισμένα επενδυτικά έργα και μεταρρυθμίσεις που έχουν ισχυρή πιθανότητα να υλοποιηθούν μέσω του Ταμείου, ξεκινούν πριν την τελική έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, με ένταξή τους στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Στα έργα και στα προγράμματα αυτά περιλαμβάνονται το νέο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που θα προχωρήσει άμεσα, τα 200 πρώτα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, προγράμματα αναδάσωσης, προγράμματα αποκατάστασης εδαφών σε λιγνιτικές περιοχές, δράσεις που σχετίζονται με την τηλεκπαίδευση, πολλά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής και της ΑΑΔΕ κ.ά.
Στον κανονισμό του Ταμείου προβλέπεται, επίσης, ότι μπορούν να περιληφθούν έργα, προγράμματα και επενδύσεις από τον Φεβρουάριο του 2020.
Υπεράσπιση όλων των ενεργειών της κυβέρνησης
Στα περί έλλειψης βούλησης από την κυβέρνηση, όπως της καταλογίζει το ΚΙΝΑΛ, να θέσει το Εθνικό Σχέδιο σε διαδικασία διαβούλευσης με κοινωνικούς εταίρους και πολίτες, και γόνιμης συζήτησης και έγκρισης από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, πριν κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Χρήστος Σταϊκούρας έκανε εκ νέου λόγο για «πραγματικότητα διαφορετική».
Όπως υπογράμμισε, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας τέθηκε σε διαβούλευση, η πρώτη φάση της οποίας ολοκληρώθηκε στις 20 Δεκεμβρίου.
Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, ως αρμόδιο θεσμικό όργανο, απέστειλε ήδη τη θετική γνώμη της και αναλυτικές προτάσεις δράσης σε κάθε έναν από τους τέσσερις Πυλώνες Στρατηγικών Κατευθύνσεων του Σχεδίου και επισημαίνει ότι «θα συνεχίσει να προωθεί τις διαδικασίες του κοινωνικού διαλόγου μεταξύ όλων των κοινωνικών εταίρων και της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών κατά τη διάρκεια τόσο της εκπόνησης του τελικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όσο και της εφαρμογής του».
Ταυτόχρονα, μέσω του opengov.gr ή κατόπιν πρόσκλησης, κατατέθηκαν σχόλια, παρατηρήσεις και προτάσεις από φυσικά και νομικά πρόσωπα και φορείς, πέραν των όσων συμμετείχαν στο πλαίσιο της ΟΚΕ, μεταξύ των οποίων οι ΓΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, Ελληνικός Σύνδεσμος Πληροφορικής Υγείας, ΤΕΑ Χρηματιστηρίου Αθηνών, ΕΛΠΕ, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ), Greenpeace, WWF Ελλάδος, Τhe Green Tank κ.ά.
Η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης θα συντάξει σχετική έκθεση για τη διαβούλευση, που θα αξιοποιηθεί τόσο στη σύνταξη του τελικού σχεδίου, όσο και στη συνέχιση του σχετικού δημόσιου διαλόγου.
Επιπλέον, το επόμενο διάστημα αναμένεται η κατάθεσή του, προς συζήτηση, στο ελληνικό Κοινοβούλιο.
Στις αιτιάσεις του Κινήματος Αλλαγής πως η κυβέρνηση επέδειξε έλλειψη βούλησης να προωθήσει πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, με έμφαση στον άνθρωπο, την υγεία και το περιβάλλον, ο υπουργός απάντησε πως οι βασικές προτεραιότητες του Εθνικού Σχεδίου κινούνται προς την κατεύθυνση υλοποίησης τέτοιων πολιτικών, ενώ τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, σχεδιάστηκαν και υλοποιούνται πολιτικές που ενέχουν το στοιχείο της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
