Επιστολή με προτάσεις από το Τμήμα Ηπείρου του ΤΕΕ
Το ΤΕΕ/Τμήμα Ηπείρου, με επιστολή του προς τον αρμόδιο υπουργό Κωστή Χατζηδάκη, αναφέρεται στα ιδιαίτερα έντονα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στο τρέχον Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» και προβαίνει στη διατύπωση προτάσεων για την ουσιαστική και αποτελεσματική βελτίωση των συνθηκών υλοποίησης του προγράμματος, με βασικό στόχο τη δημιουργία αντικειμενικών κριτηρίων ένταξης στο πρόγραμμα.
Όπως αναφέρεται σχετικά, η αποδοχή και υλοποίηση αυτών των προτάσεων, από την πλευρά της Πολιτείας, θα συμβάλλει αφενός στη σωστή εξέλιξη και εφαρμογή των υπαρχόντων αλλά και μελλοντικών προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και αφετέρου στην προστασία των Μηχανικών – μελών του ΤΕΕ/ΤΗ από τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση του ρόλου τους.
Η επιστολή καταλήγει σημειώνοντας πως, αν το υπουργείο δεν λάβει υπ’ όψιν τις προτάσεις των μηχανικών, τότε θα πρέπει το ΤΕΕ να σκεφτεί το ενδεχόμενο να σταματήσει να υποστηρίζει το πρόγραμμα.
Στη σχετική επιστολή, που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΗ Γιάννη Λυκοτραφίτη, αναφέρεται μεταξύ άλλων:
«Το Υπουργείο επαίρεται στις ανακοινώσεις του για την επιτυχία του προγράμματος με αποκλειστικό κριτήριο την επίτευξη της δέσμευσης του διατιθέμενου ανά Περιφέρεια προϋπολογισμού, έχει δημιουργήσει ωστόσο την αίσθηση ότι είναι εκτός πραγματικότητας.
Στο τρέχον Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» συνεχίζονται τα δύο βασικά λάθη του προηγούμενου προγράμματος «Εξοικονομώ». Μόνα κριτήρια υπαγωγής μιας αίτησης είναι η χρονική προτεραιότητα και το κλείσιμο του συστήματος μετά την εξάντληση των πόρων. Δεν υπάρχει κανένα κριτήριο οικονομικής – κοινωνικής ή ενεργειακής προτεραιότητας και ουσιαστικής καταπολέμησης της «ενεργειακής φτώχειας».
Αν και το υπόψη πρόγραμμα στοχεύει – και ορθά – στο να καλύψει την πραγματική και αντικειμενικά ιδιαίτερα αυξημένη για την περιοχή μας αναγκαιότητα ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων, στην πράξη αυτό καταλήγει να απέχει πόρρω από το σκοπό του, κυρίως εξαιτίας της δομής του σχεδιασμού του.
Καθώς, κριτήριο για την υπαγωγή σε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης αποκλειστικά τεχνικών παρεμβάσεων δεν αποτελεί – όπως θα έπρεπε – η τεχνική πληρότητα των προτάσεων, αλλά η ταχύτητα υποβολής των αιτήσεων σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα συγκεκριμένου προϋπολογισμού, ο οποίος μειώνεται σε real time από όσους κατορθώσουν τελικά να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση.
Ο επόμενος κύκλος του προγράμματος, που θα προκηρυχθεί το έτος 2021, πρέπει να στηρίζεται σε ποιοτικά και αντικειμενικά κριτήρια ένταξης σε αυτό και όχι στο αποτυχημένο σύστημα βάσει χρονικής προτεραιότητας μέχρι εξαντλήσεως των πόρων (first come/first served). Επίσης, επιβάλλεται ο οδηγός του προγράμματος να δημοσιοποιείται έγκαιρα, ώστε οι συνάδέλφοι μηχανικοί να έχουν στη διάθεσή τους τον απαραίτητο χρόνο για να προετοιμάσουν κατάλληλα τους σχετικούς φακέλους.
Για τον παρόντα κύκλο θα ήταν σωστό και δίκαιο να γίνουν δεκτές ως επιλαχούσες οι υπόλοιπες προτάσεις που υποβλήθηκαν, πριν προκηρυχθεί ο επόμενος κύκλος.
Θα θέλαμε να τονίσουμε ότι το παρόν κείμενο αποτελεί προσπάθεια διατύπωσης προτάσεων για την ουσιαστική και αποτελεσματική βελτίωση των συνθηκών υλοποίησης του προγράμματος «Εξοικονομώ» με στόχο τη δημιουργία αντικειμενικών κριτηρίων ένταξης στο πρόγραμμα.
Στα πλαίσια αυτά, η Διοικούσα Επιτροπή ΤΕΕ/Τμήμα Ηπείρου σας καταθέτει τις παρακάτω προτάσεις, οι οποίες αναμφισβήτητα συμβάλλουν αφενός στη σωστή εξέλιξη και εφαρμογή των υπαρχόντων αλλά και μελλοντικών προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και αφετέρου στην προστασία των Μηχανικών – μελών μας από τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση του ρόλου τους, ο οποίος πρέπει να παραμένει καθαρά επιστημονικός, και ειδικότερα:
1) Υψηλότερη χρηματοδότηση, ιδίως σε Περιφέρειες όπως η δική μας, λόγω και των κλιματολογικών συνθηκών.
2) Κατάργηση του κριτηρίου της χρονικής προτεραιότητας υποβολής των αιτήσεων στο πρόγραμμα. Οι πόροι για το πρόγραμμα θα πρέπει να απορροφώνται λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια επιλεξιμότητας, όπως άλλωστε γίνεται με όλα τα προγράμματα χρηματοδότησης ΕΣΠΑ, και όχι με διαδικασίες στηριζόμενες στην ταχύτητα και στην τύχη.
3) Υιοθέτηση της μεθοδολογίας ουσιαστικής αξιολόγησης των αιτήσεων με διαφανείς και αυτοματοποιημένες διαδικασίες ελέγχου και εποπτείας για τη διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας, με κριτήρια τα οποία θα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την ενεργειακή φτώχεια, την ενεργειακή αποδοτικότητα των παρεμβάσεων και την επίτευξη των ετήσιων εθνικών στόχων.
4) Διαρκής ισχύς του Προγράμματος μέχρι εξαντλήσεως των πόρων και συνεχής αξιολόγηση και ανατροφοδότησή του με τους απαιτούμενους πόρους για την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών αλλά και του Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού για το Κλίμα.
5) Ενίσχυση της τεκμηρίωσης των προτεινόμενων παρεμβάσεων μέσω συστηματικότερων ελέγχων και επαλήθευσης προμετρήσεων.
6) Διεύρυνση των προτεινόμενων παρεμβάσεων του Προγράμματος, με συμπερίληψη των κτιριακών ενισχύσεων και της αντισεισμικής θωράκισης των κατασκευών.
7) Δημιουργία καταλόγου επιλαχόντων δικαιούχων για το παρόν πρόγραμμα, ώστε να μη δημιουργείται φόρτος έτοιμων προτάσεων από πρόγραμμα σε πρόγραμμα.
8) Ενίσχυση του ρόλου του Μηχανικού (συμβούλου, μελετητή, επιβλέποντα, ελεγκτή) και αύξηση των αμοιβών του.
Τέλος, δηλώνουμε ότι, σε περίπτωση που το Υπουργείο δεν επιθυμεί να ακούσει τις προτάσεις μας και να συνδιαμορφώσει το νέο πρόγραμμα μαζί με τον Τεχνικό κόσμο, θα πρέπει το ΤΕΕ να εξετάσει πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να σταματήσει να υποστηρίζει την υλοποίησή του».
