Οι αλλαγές σε ωράριο εργασίας, απολύσεις και άδειες – Επανασύσταση του ΣΕΠΕ ως Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή
Πρόστιμο 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο για τη μη ενεργοποίηση της ψηφιακής κάρτας και λουκέτο 15 ημερών για υποτροπή μετά από τρεις ελέγχους προβλέπουν οι διατάξεις του εργασιακού νομοσχεδίου που παρουσίασε ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης.
Επιπλέον, καταργείται το ΣΕΠΕ και δημιουργείται η Επιθεώρηση Εργασίας ως Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, η οποία θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ και η επιλογή του διοικητή της θα γίνεται με ανοιχτό διαγωνισμό.
Σε ό,τι αφορά τις άδειες, επεκτείνεται η άδεια λοχείας εννέα εβδομάδων και στην υιοθεσία, προβλέπεται μεταξύ άλλων η θέσπιση άδειας επτά ημερών για υποβολή σε διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και άδεια φροντίδας παιδιού και στη μητέρα που απέκτησε τέκνο με την διαδικασία της παρένθετης μητέρας.
Ανοίγοντας την παρουσίαση ο υπουργός Εργασίας υπογράμμισε την ανάγκη εκσυγχρονισμού του εργατικού δικαίου της χώρας. «Η εργασιακή νομοθεσία είναι απαρχαιωμένη. Είναι 40 ετών, ο βασικός πυρήνας της πηγαίνει πίσω στο 1982 και υπάρχει μία έλλειψη προσαρμογής στις οικονομικές κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις» εξήγησε.
Σημείωσε μάλιστα ότι «το 1982 δεν υπήρχε ούτε ως όνειρο το Ίντερνετ και πολύ περισσότερο η τηλεργασία». Παράλληλα πρόσθεσε, «είναι κοινή διαπίστωση πως υπάρχει μαύρη υποδηλωμένη εργασία, απλήρωτες υπερωρίες και σε πολλές περιπτώσεις εκμετάλλευση των εργαζομένων και αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων».
Επισήμανε επίσης την ανάγκη εκσυγχρονισμού της εργασιακής νομοθεσίας «με έναν τρόπο που να δίνει ευκαιρίες, να κατοχυρώνει νέα δικαιώματα και να ωθεί την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας». Όπως παρατήρησε, αυτή τη στιγμή «έχουμε διαφορετικό καθεστώς για τις υπερωρίες στη βιομηχανία (ανώτατο όριο 96 ώρες τον χρόνο στην βιομηχανία και 120 στους υπόλοιπους κλάδους).
Επιπλέον, συνέχισε, «η απαγόρευση λειτουργίας τις Κυριακές ορισμένων κλάδων της βιομηχανίας και των υπηρεσιών που χρειάζονται επταήμερη λειτουργία – όπως συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες – εμποδίζει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η μη εφαρμογή της διευθέτησης του χρόνου εργασίας εμποδίζει την εξυπηρέτηση των εργαζόμενων που θέλουν να δουλεύουν περισσότερο σε μία περίοδο του έτους και να έχουν μικρότερο ωράριο ή ημέρες άδειας την επόμενη (π.χ. φοιτητές, γονείς, φροντιστές ατόμων με αυξημένες ανάγκες, άτομα που έχουν δεύτερη απασχόληση)».
Τι αλλάζει
*Διευθέτηση του χρόνου εργασίας
Ο εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται έως 2 ώρες επιπλέον πέρα του 8ώρου.Ο επιπλέον χρόνος εργασίας θα συμψηφίζεται με ρεπό, άδεια ή μειωμένο ωράριο. Η ρύθμιση θα μπορεί να εφαρμόζεται μετά από συμφωνία του εργοδότη με τις σωματειακές οργανώσεις ή με ατομική συμφωνία μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη. Ο εργαζόμενος θα έχει την να αρνηθεί χωρίς κυρώσεις.
*Υπερωρίες
Προβλέπεται η αύξηση του αριθμού των νόμιμων υπερωριών που μπορεί να πραγματοποιήσει ο εργαζόμενος σε ένα έτος στις 150 ώρες
*Ψηφιακή κάρτα
Καθιερώνεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας, με την οποία μπορεί να παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο ,ο χρόνος εργασίας του κάθε εργαζόμενου αλλά και οι άδειες του εργαζόμενου. Σε πρώτη φάση η ψηφιακή κάρτα θα εφαρμοστεί σε τράπεζες και βιομηχανία.
*Εργασία την Κυριακή
Βάσει διάταξης διευρύνεται η λίστα των επιχειρήσεων που μπορούν να λειτουργούν και τις Κυριακές. Όπως οι επιχειρήσεις παραγωγής – αποθήκευσης – μεταφοράς – διανομής φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού, εφοδιαστικής αλυσίδα (“logistics”), κέντρα κοινών υπηρεσιών (“shared services centers”) ομίλων επιχειρήσεων, Κέντρα δεδομένων (“data centers”) και εν γένει μηχανογραφικών κέντρων ομίλων επιχειρήσεων, ψηφιοποίησης έγχαρτου αρχείου, παροχής υπηρεσιών τηλεφωνικού κέντρου εξυπηρέτησης και τεχνικής υποστήριξης πελατών, παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος.
*Απολύσεις
Παρέχεται η δυνατότητα στον εργοδότη να ζητήσει την μη προσέλευση του εργαζόμενου στον χώρο εργασίας σε περιπτώσεις απόλυσης με προειδοποίηση ή έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία απομάκρυνσης του. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα χορήγησης επιπλέον αποζημίωσης σε εργαζόμενους οι οποίοι δικαιώθηκαν δικαστικώς για παράνομη απόλυση, απαλλάσσοντας ταυτόχρονα τον εργοδότη από την υποχρέωση επαναπρόσληψης του μισθωτού.
Διευρύνεται η λίστα της ακυρότητας μια απόλυσης. Για παράδειγμα δεν μπορεί να απολυθεί ένας πατέρας τους πρώτους έξι μήνες της γέννησης του παιδιού του. Άκυρη επίσης θα κρίνεται και η απόλυση ενός εργαζόμενου με τηλεργασία ο οποίος θα επικαλεστεί το δικαίωμα της αποσύνδεσης.
*Τηλεργασία
Καθιερώνεται το δικαίωμα αποσύνδεσης του εργαζόμενου εφόσον βρίσκεται εκτός ωραρίου ενώ θα υπάρχει υποχρέωση του εργοδότη να καλύπτει τις δαπάνες για το υλικό εξοπλισμό.
*Συνδικαλιστικές οργανώσεις & απεργία
Η καθιέρωση Γενικού Μητρώου Συνδικαλιστικών Οργανώσεων. Η καταχώρηση, των οργανώσεων σε αυτό είναι προϋπόθεση για να αποκτήσουν νομική προσωπικότητα και για να ασκούν τα δικαιώματα των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της κήρυξης απεργίας.
Παρέχεται η δυνατότητα εξ αποστάσεως ψηφοφορίας για την κήρυξη απεργιακών κινητοποιήσεων.
Απαγορεύεται η παρεμπόδιση εργαζομένων, οι οποίοι κατά την διάρκεια απεργίας επιθυμούν να εργαστούν, ενώ προβλέπεται προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης λειτουργίας κατά την διάρκεια απεργίας σε επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία έχει ζωτική σημασία για το κοινωνικό σύνολο.
Ενώ σε όσους απασχολούνται στις συνεργατικές πλατφόρμες παρέχεται το δικαίωμα να συνδικαλίζονται, να διαπραγματεύονται συλλογικά και να απεργούν, ενώ οι εργοδότες αναλαμβάνουν υποχρεώσεις ως προς την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων.
*Άδειες
Άδεια πατρότητας 14 ημερών μετ’ αποδοχών.
Γονική άδεια διάρκειας τεσσάρων μηνών -με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ για τους δυο μήνες.
Άδεια φροντιστή έως 5 ημέρες τον χρόνο μετ’ αποδοχών.
Τη θέσπιση δικαιώματος απουσίας λόγω ανωτέρας βίας για επείγοντα οικογενειακά ζητήματα 2 φορές το χρόνο (μία ημέρα κάθε φορά).
Ευέλικτες μορφές εργασίας όπως τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο ή μερική απασχόληση για γονείς παιδιών ηλικίας έως και 12 ετών.
*Καταπολέμηση της βίας στην εργασία
Προστασία των εργαζομένων που έχουν πέσει θύματα βίας αλλά και των εθελοντών ακόμη και των αιτούντων εργασίας.
Θέσπιση υποχρεωτικών κωδίκων δεοντολογίας και πολιτικών διαχείρισης εσωτερικών καταγγελιών, διασφαλίζοντας έτσι την προστασία των θυμάτων.
Απαγόρευση καταγγελίας ή λύσης της σύμβασης των εργαζομένων που καταγγέλλουν περιστατικά βίας ή παρενόχλησης, ενώ θα έχουν δικαίωμα να αποχωρήσουν από τον εργασιακό χώρο για ένα χρονικό διάστημα –χωρίς διακοπή μισθοδοσίας- αν υπάρχει κίνδυνος για την υγεία και την ασφάλειά τους λόγω βίας ή παρενόχλησης.
Σύσταση αυτοτελούς τμήματος για την παρακολούθηση της βίας και παρενόχλησης στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) ενώ σε περίπτωση παράβασης της σχετικής νομοθεσίας θα επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις.
