Ένα μοναδικό στοιχείο του αρχαίου ελληνικού κόσμου που χρονολογείται από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ., τα μολύβδινα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης
Ένα μοναδικό στοιχείο του αρχαίου ελληνικού κόσμου που χρονολογείται από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ., τα μολύβδινα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης, από το Ιερό και το Μαντείο του Δία και της Διώνης στη Δωδώνη, εντάχθηκαν στον κατάλογο «Μνήμη του κόσμου» όπως ανακοίνωσε η Unesco, την Παρασκευή και πλέον αποτελούν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Την είδηση επιβεβαίωσε κατά την τελετή παράδοσης – παραλαβής του υπ. Πολιτισμού η Λίνα Μενδώνη.
Την υποψηφιότητα είχε καταθέσει τον Νοέμβριο του 2021 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων σε συνεργασία με την Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Τον φάκελο συνέταξε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων και επιμελήθηκε η Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, προωθήθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO, με την υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου Δωδώνης, αλλά και της επιστημονικής κοινότητας.
Τα ελάσματα
Πρόκειται για μικρά κομμάτια από ταινίες μολύβδου (μήκους έως 13,20 cm περίπου και πλάτους 6,70 cm περίπου), στα οποία αναγράφονταν ερωτήσεις που απευθύνονταν είτε μόνο στον Δία είτε σε αυτόν και στη Διώνη, τη λατρευτική του σύντροφο στη Δωδώνη. Συνολικά, έχουν ανακαλυφθεί περισσότερες από 4.000 μολύβδινα ελάσματα, διάσπαρτα μέσα στον τέμενος της Δωδώνης.
Τα μολύβδινα ελάσματα μάς δίνουν άμεση και αμερόληπτη πρόσβαση στις ανησυχίες των ερωτώντων: γάμος, διαζύγιο, γέννηση και επιβίωση των παιδιών, ταξίδια, επαγγελματικά σχέδια, υγεία και θεραπεία, στρατιωτική θητεία, αγορά δούλων, απελευθέρωση. Δεν μαρτυρούν μόνο διαφορετικές διαλέκτους, αλλά και διαφορετικές γραφές, δεδομένου του πλήθους των ανθρώπων που επισκέφθηκαν το μαντείο ανά τους αιώνες.
Λόγω της τυπολογικής ποικιλίας των ερωτήσεων και της πολύ διαφορετικής προέλευσης των ερωτηθέντων, τα ελάσματα αποτελούν ένα σύνολο ευρημάτων που όχι μόνο επιτρέπει μια μοναδική εικόνα της λατρευτικής πρακτικής του μαντείου, αλλά προσφέρει επίσης διδακτικές πληροφορίες για τα κοινωνικοϊστορικά και πολιτικά πλαίσια και υπόβαθρα, καθώς και για την επιγραφική και τη διαλεκτολογία.
