Στις αρχές Μαρτίου αναμένεται να είναι έτοιμη η ψηφιακή πλατφόρμα για την υποβολή αίτησης εξαγοράς των καταπατημένων εκτάσεων του ελληνικού Δημοσίου.
Πρόκειται για ακίνητα σε περιοχές σε όλη τη χώρα για τα οποία δεν υπάρχει σαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς και το Δημόσιο αντιμάχεται με κληρονόμους ή και αγοραστές. Ετσι,εάν όλα εξελιχθούν σε περίπου δύο μήνες από σήμερα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών.
Τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, πάνω από 9 στα 10 δημόσια κτήματα έχουν καταπατηθεί, αφού σε σύνολο 97.029 καταγεγραμμένων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων έχουν καταπατηθεί τα 89.928, δηλαδή ποσοστό 92%.Στα καταπατημένα δημόσια κτήματα έχουν ανεγερθεί κατοικίες, ακόμη και πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, αγροτικά ακίνητα και κτίρια για οποιαδήποτε επαγγελματική χρήση, που είτε ιδιοκατοικούνται είτε εκμισθώνονται σε τρίτους.
Ο νόμος προβλέπει ότι η εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου αφορά περιπτώσεις:
– Με κατοχή από ιδιώτη τουλάχιστον 30 χρόνια, αν υπάρχουν τίτλοι αγοράς ή ιδιοκτησίας και κτίσματα προ του 1992.
– Με κατοχή επί τουλάχιστον 40 χρόνια εφόσον υπάρχει κτίσμα (που αποτελεί και μοναδική κατοικία ή εμπορική εκμετάλλευση – π.χ. βιοτεχνία – του ιδιώτη) πριν από το 1982.
Παράβολο και δικαιολογητικά
Με την υποβολή της αίτησης εξαγοράς, καταβάλλεται παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς, ενώ στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή, εντός πέντε ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής, το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Παράλληλα, η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
– Τοπογραφικό διάγραμμα
– Αεροφωτογραφίες είτε του έτους 1992 ή προγενέστερες ή του 1982, ανάλογα με την περίπτωση
– Φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου
– Βεβαίωση όρων δόμησης
– Οικοδομική άδεια, εφόσον αυτή υπάρχει
– Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος
– Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών
Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς, καθώς και το ποσό της εφάπαξ και της τμηματικής καταβολής.
Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες, άτοκες, μηνιαίες δόσεις και το ποσό της κάθε δόσης δεν μπορεί να μικρότερο των 100 ευρώ. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, παρέχεται έκπτωση 10% επί του τιμήματος εξαγοράς.
Στην περίπτωση που αποπληρωθεί εφάπαξ, το υπουργείο Οικονομικών εκδίδει την απόφαση εξαγοράς και καταχωρίζεται στο υποθηκοφυλακείο ή στο κτηματολογικό γραφείο. Εάν καταβληθεί τμηματικά το ποσό, η διαδικασία ολοκληρώνεται με την καταβολή της τελευταίας δόσης.
Στην περίπτωση που υπάρχει αυθαίρετο κτίσμα εντός του οικοπέδου, μετά την κοινοποίηση του πιστοποιητικού αποδοχής, θα πρέπει ο υπόχρεος να υποβάλει αίτηση για την υπαγωγή του στον Νόμο 4495/2017 (έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος), ενώ η απόφαση εξαγοράς δεν εκδίδεται αν δεν καταβληθεί το τίμημα, καθώς και το πρόστιμο υπαγωγής. Από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα δημιουργηθεί ειδικό πληροφοριακό σύστημα «Αιτήσεων Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων».
Εκπτώσεις
Το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί σε ποσοστό 100% της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου ή του γηπέδου αλλά ο νόμος παρέχει εκπτώσεις που φθάνουν έως και στο 80% της αξίας του ακινήτου. Το τίμημα εξαγοράς απομειώνεται κατά ποσοστό 1% ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο 30 ετών (για όσους το όριο είναι 30 έτη) και 40 ετών (για όσους το όριο είναι 40 έτη) με ανώτατο όριο έκπτωσης 50% επί του ποσού που προκύπτει. Δηλαδή, μπορεί το τίμημα να περιοριστεί και στο μισό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
Το ποσό όμως μπορεί να περιοριστεί και εφόσον ο δικαιούχος εμπίπτει σε μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
– 30% για αναπήρους (80% αναπηρία και άνω) με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 60.000 ευρώ.
– 20% για αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως – 18.000 ευρώ ή έως 24.000 ευρώ οικογενειακό.
– 20% εάν είναι πολύτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 80.000 ευρώ.
– 15% εάν είναι τρίτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 40.000 ευρώ.
– 15% εάν είναι μακροχρόνια άνεργος.
– 20% εάν είναι δικαιούχος του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
– 15% εάν εντός του δημόσιου ακινήτου υφίσταται κτίσμα που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος.
Οι ανωτέρω εκπτώσεις δεν εφαρμόζονται σωρευτικά και σε κάθε περίπτωση το ποσό που προκύπτει δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του τιμήματος εξαγοράς (δηλαδή της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου).
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, δεν ισχύουν εκπτώσεις για εκτάσεις άνω των 10 στρεμμάτων, ενώ, στην περίπτωση που το ακίνητο πωληθεί πριν από την παρέλευση 10 ετών, επιστρέφονται οι εκπτώσεις.