Το πρώτο από τα 18 συνολικά «κλειδιά» της Γέφυρας Πλάκας τοποθετήθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας στη θέση του, σηματοδοτώντας μια από τις πιο σημαντικές στιγμές για τη διαδικασία της αναστύλωσης, καθώς τα πρώτα 24ωρα μετά την τοποθέτηση του «κλειδιού» είναι ίσως τα πλέον σημαντικά για την συμπεριφορά του γεφυριού.
Τα «κλειδιά» αποτελούν περίτεχνα λαξευμένους λίθους που «δένουν» και συμπληρώνουν το τόξο μιας γέφυρας, και η τοποθέτηση του πρώτου έγινε σε πανηγυρικό κλίμα παρουσία των αρμόδιων υπηρεσιών και επιστημονικής επιτροπής από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Η Γέφυρα Πλάκας θα αποκτήσει σύντομα την οριστική της μορφή με την τοποθέτηση του συνόλου των «κλειδιών» και την πλακόστρωση του καλντεριμιού μέσα στις επόμενες ημέρες.
Ουσιαστικά απομένουν δευτερεύουσας σημασίας εργασίες, όπως ανέφερε ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γ. Σμύρης από τους πρωτεργάτες της αναστύλωσης στα δύσκολα πρώτα στάδια της ολοκλήρωσης των μελετών.
«Το γεφύρι θα μείνει έτσι, χωρίς να αφαιρεθεί το ικρίωμα, ώστε να αποκτήσει την απαραίτητη συνοχή και το σύστημα να ομογενοποιηθεί. Τουλάχιστον στο σήμερα δεν κάνουμε αυτό που έκαναν τους προηγούμενους αιώνες, αποφεύγουμε δηλαδή να ολοκληρώσουμε το έργο και να το ξεκαλουπώσουμε, χωρίς να είμαστε όσο γίνεται περισσότερο σίγουροι ότι θα στέκεται όρθιο για χρόνια. Είμαι ευτυχής ωστόσο που ήμουν από εκείνους που μετά την κατάρρευση του γεφυριού είχα την ευκαιρία να το δω και από κάτω, δηλαδή κάτω από τα βάθρα του, αλλά και τώρα που ξαναστήνεται όρθιο», σημείωσε ο κ. Σμύρης που έπλεξε και το εγκώμιο της αναδόχου εταιρείας για την εξαιρετική δουλειά που έχει κάνει, ακόμη συμπληρώνοντας κιόλας με παρατηρήσεις και επισημάνσεις τη δουλειά της επιστημονικής επιτροπής.
Αναστήλωση κατάλληλη και για ακαδημαϊκή έρευνα
Αφού όλα εξελιχθούν ομαλά και τους επόμενους μήνες μέχρι την αφαίρεση του μεταλλότυπου, υπολογίζεται ότι το καλοκαίρι το γεφύρι θα είναι σε θέση να σταθεί και πάλι όρθιο στην ίδια θέση που το έχτισε, δύο φορές, ο πρωτομάστορας Μπέκας το 19ο αιώνα.
Το σύνολο της διαδικασίας από την κατάρρευση και την εκπόνηση των μελετών μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών μπορεί να αποτελέσει το υπόβαθρο και για ακαδημαϊκή συζήτηση και έρευνα.
«Καταβλήθηκε η μέγιστη δυνατή προσπάθεια στον 21ο αιώνα να κατανοήσουμε τα μυστικά της τέχνης του 19ου αιώνα και νομίζω ότι το έχουμε πετύχει. Είχαμε όλα τα δεδομένα στα χέρια μας, όμως ανακαλύψαμε μία ολόκληρη τεχνολογία που χρησιμοποιούσαν δύο αιώνες πριν χωρίς να τη γνωρίζουμε και γι’ αυτό είμαστε τυχεροί», σημείωσε.
Δεν ισχύουν τα ίδια δεδομένα για τη Γέφυρα Κοράκου
Ο Γ. Σμύρης «υποδείχθηκε» από τον πρώην υπουργό Υποδομών Χρ. Σπίρτζη ως ο άνθρωπος που θα ηγηθεί και μίας άλλης προσπάθειας για την αποκατάσταση της Γέφυρας Κοράκου, αν και η προοπτική αυτή φαίνεται πως έχει απομακρυνθεί.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το εάν είναι δόκιμο να συζητάμε για τέτοιου είδους αποκαταστάσεις γεφυριών, για συμβολικούς κυρίως λόγους και όχι χρηστικούς, ο κ. Σμύρης ήταν μάλλον ξεκάθαρος…
«Η αποκατάσταση μνημείων στο χρόνο δεν είναι συμβατή με τις αρχές των διεθνών συμβάσεων. Μπορεί να υπάρχουν λόγοι συμβολισμού, αλλά δεν ισχύουν τα ίδια δεδομένα. Τη γέφυρα Πλάκας την ξέραμε, ενώ τη γέφυρα Κοράκου δεν την ξέρουμε και αυτό που ίσως προσπαθήσουμε να φτιάξουμε μόνο μπορεί να προσιδιάζει. Στις διεθνείς συμβάσεις όμως δεν υπάρχει αποκατάσταση με υποθέσεις», κατέληξε ο κ. Σμύρης.