Η κάλυψη σημαντικού ποσοστού των ενεργειακών αναγκών Ελλήνων αγροτών θα καλύπτεται από το πρόγραμμα «Απόλλων»
Η κάλυψη σημαντικού ποσοστού των ενεργειακών αναγκών Ελλήνων αγροτών θα καλύπτεται από το πρόγραμμα «Απόλλων» το οποίο αναμένεται να θεσμοθετηθεί άμεσα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
Σε σχετική εξαγγελία θα προχωρήσει ο υπουργός κ. Θόδωρος Σκυλακάκης (στο πλαίσιο της έκθεσης Agrotica που ανοίγει σήμερα, Πέμπτη τις πύλες της στη Θεσσαλονίκη), η οποία εντάσσεται στο «πακέτο» μέτρων που σχεδιάζονται από την κυβέρνηση για τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους των παραγωγών.
Ο κατευνασμός των αγροτών
Απώτερος στόχος ο κατευνασμός του αγροτικού κόσμου της χώρας, ο οποίος εδώ και μέρες βρίσκεται στα «μπλόκα» και οργανώνεται για …απόβαση με τρακτέρ στα αυριανά εγκαίνια της έκθεσης. Σε κάθε περίπτωση, πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι να εντάξει στο μεγαλύτερο Πρόγραμμα Ενεργειακού Συμψηφισμού που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα, στο «Απόλλων», τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τις ομάδες αγροτών και όσους παραγωγούς βρίσκονται σε πρόγραμμα συμβολαιακής γεωργίας (με συμβόλαια τουλάχιστον 3 ετών). Όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στέλεχος του υπουργείου, υπολογίζεται ότι σε αυτές τις τρεις κατηγορίες εντάσσεται περίπου το ένα τρίτο των Ελλήνων αγροτών.
Η ρύθμιση
Η ρύθμιση για να προχωρήσει το «Απόλλων» θα προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή το επόμενο διάστημα. Μέσω του προγράμματος θα καλυφθούν, εκτός από τις ενεργειακές ανάγκες των συγκεκριμένων αγροτικών ομάδων, εκείνες των Δήμων, των Περιφερειών και των επιχειρήσεών τους, οι δικαιούχοι Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου Α’, οι Γενικοί και Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων και οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Η αυτοκατανάλωση θα γίνεται με εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού, δηλαδή η παραγόμενη ενέργεια του σταθμού ΑΠΕ θα διοχετεύεται στο ηλεκτρικό δίκτυο και θα συμψηφίζεται σε πραγματικό χρόνο με την κατανάλωση στις εγκαταστάσεις του χρήστη.
Αρχικός στόχος είναι ο συμψηφισμός περίπου 1.620 GWh (γιγαβατώρα) κατ΄ έτος που θα προέλθουν από ώριμα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), ισχύος περίπου 1,1 GW (γιγαβάτ). Η επιλογή των έργων, με ή χωρίς μονάδα αποθήκευσης ενέργειας, θα γίνεται μέσω διαγωνισμού για την υποβολή προσφορών, για κάθε Ενεργειακή Κοινότητα, κατόπιν σχετικής υπουργικής απόφασης, με την εκκίνηση της διαδικασίας να προσδιορίζεται στο 2025. Στόχος είναι οι σταθμοί ΑΠΕ να λειτουργούν στα τέλη του 2027.
Οι κάτοχοι των επιλέξιμων σταθμών ΑΠΕ θα συνάπτουν Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης, συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας (πιθανώς 20ετή) με τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) για την ενέργεια που θα παράγουν και θα παρέχουν προς συμψηφισμό για τις ανάγκες της εκάστοτε Ενεργειακής Κοινότητας. Μετά το τέλος της διάρκειας των συμβάσεων Λειτουργικής Ενίσχυσης των σταθμών ΑΠΕ, οι μονάδες ΑΠΕ θα μεταβιβάζονται στις εκάστοτε Ενεργειακές Κοινότητες. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΥΠΕΝ, στους επιλέξιμους σταθμούς ΑΠΕ θα μπορεί να χορηγείται και επενδυτική ενίσχυση από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ή και άλλες πηγές χρηματοδότησης.
Πώς θα «τρέξει» το Πρόγραμμα
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του προγράμματος, ο κάθε δήμος θα πρέπει για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα να συστήσει μια Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών (ΕΚΠ), πιθανώς εντός εξαμήνου. Στη συνέχεια, κάθε ενεργειακή κοινότητα θα πρέπει άμεσα να συγκεντρώσει τα δεδομένα των ωφελούμενων (αριθμός μελών, πλήθος παροχών, ετήσιες καταναλώσεις ρεύματος κλπ.) από την ενεργειακή κοινότητα που θα αφορούν το 2023, το οποίο θα αποτελεί έτος αναφοράς για τον καθορισμό της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας προς συμψηφισμό.
Θα ακολουθήσουν το 2025 μελέτες και διαστασιολόγηση των απαιτούμενων έργων ανά Περιφέρεια και ανά ενεργειακή κοινότητα ώστε να προκύψει η ισχύς των σταθμών ΑΠΕ που θα πρέπει να υλοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών του Προγράμματος. Για την υλοποίησή τους θα γίνει ανοιχτός διαγωνισμός από το ΥΠΕΝ και το κόστος θα καλυφθεί από το Πράσινο Ταμείο. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει η προκήρυξη του διαγωνισμού για την επιλογή των έργων, ισχύος περίπου 1,1 GW.
Κάθε ΕΚΠ θα πρέπει να συνάπτει τριμερή σύμβαση αυτοκατανάλωσης με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια με τους εκάστοτε προμηθευτές που εκπροσωπούν τις προς συμψηφισμό παροχές κατανάλωσης και τους κατόχους των επιλέξιμων σταθμών. Με τη σύμβαση αυτοκατανάλωσης θα ρυθμίζονται και τυχόν θέματα αποζημίωσης των προμηθευτών από τον ΔΑΠΕΕΠ για την προς συμψηφισμό ενέργεια των ωφελούμενων.
Άλλα μέτρα
Για τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, εκτός από το πρόγραμμα «Απόλλων», προβλέφθηκε με τροπολογία αναστολή (για τα έτη 2024 και 2025) της είσπραξης των απλήρωτων οφειλών ηλεκτρικού ρεύματος των πληγέντων από τις πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου, που είχαν παροχή αγροτικής χρήσης. Από τον Ιανουάριου του 2026 οι οφειλές τους θα μπορούν να υπαχθούν σε ρύθμιση έως και την 31η Δεκεμβρίου 2030, με μηδενικό επιτόκιο ενώ το Δημόσιο θα καλύπτει το σύνολο της έντοκης επιβάρυνσης με επιχορήγηση του παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας.
Επιπλέον στο πλαίσιο της διευκόλυνσης των αγροτών που δεν θα μπορούν να ωφεληθούν από το πρόγραμμα «Απόλλων» αναμένεται να προωθηθεί ρύθμιση που θα δίνει προτεραιότητα στη χορήγηση όρων σύνδεσης με το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ για τα αγροτικά φωτοβολταϊκά.