Οι αναφορές στις «έξυπνες» πόλεις τα τελευταία χρόνια γίνονται ολοένα και πιο συχνές με τους Δήμους να προσπαθούν να ενσωματώσουν περισσότερες εφαρμογές που θα τους δώσουν αυτόν τον χαρακτηρισμό, ενώ συχνά χαρακτηρίζονται ως η πρόκληση του 21ου αιώνα για την τοπική αυτοδιοίκηση.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, στην κατάταξη των έξυπνων πόλεων στην κορυφή βρίσκεται η Βιέννη και το Λονδίνο, που προσφέρουν σε κατοίκους και επισκέπτες ψηφιακές ευκολίες, όπως είναι ευρεία η πρόσβαση σε δωρεάν ίντερνετ ή η εύκολη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων. Στην Ελλάδα η πρώτη πόλη που ξεκίνησε να περιγράφεται ως «έξυπνη» από το 2004 είναι τα Τρίκαλα,που εφάρμοζαν καινοτόμες τεχνολογίες και έφτασαν πλέον να θεωρούνται υπόδειγμα και έξω από τα σύνορα της χώρας μας. Με λίγα λόγια «έξυπνες» είναι οι πόλεις που χρησιμοποιούν την τεχνολογία προς όφελος των πολιτών, προσφέροντας νέες υπηρεσίες ή απλοποιώντας τις υπάρχουσες.
Ο Δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, σε πρόσφατη συνέντευξή του σε ραδιοφωνικό σταθμό των Ιωαννίνων, ανέφερε πως αυτό έγινε εφικτό μέσω της συνέχειας του έργου μεταξύ των δημοτικών αρχών και μέσω της θέλησης της τοπικής κοινωνίας να αλλάξει, ενώ από τη δική του δημοτική αρχή χρειάστηκε ομάδα, όραμα, διάθεση και δουλειά. Ως προς το αν μπορεί οποιαδήποτε πόλη να γίνει «έξυπνη» εξέφρασε την απόλυτη βεβαιότητά του ενώ υπογράμμισε πως η κάθε πόλη πρέπει να δώσει έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. «Προσπαθούμε να πατήσουμε στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής μας. Τα Τρίκαλα είναι η πατρίδα του Ασκληπιού, του πρώτου γιατρού της ανθρωπότητας, που είχε βασίσει την ιατρική του πάνω στα βότανα και τα αρωματικά φυτά. Πάμε να δημιουργήσουμε ένα brand πάνω σε αυτό και να προσελκύσουμε νέους καλλιεργητές στα χωράφια των παππούδων τους και αυτοί να καλλιεργήσουν βότανα και αρωματικά φυτά με τη βοήθεια της τεχνολογίας, γιατί η τεχνολογία είναι το μέσο και όχι ο προορισμός. Έτσι, λοιπόν, μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες προοπτικές στις κοινωνίες μας», ανέφερε.
Στη σημασία των ξεχωριστών, στρατηγικών σημείων στα οποία πρέπει να επενδύσουν τα Ιωάννινα στάθηκε και ο Αντιδήμαρχος Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Εφαρμογών Γιάννης Λυκογιώργος, μιλώντας στα «Πρωινά Νέα». «Ο στόχος μας δεν είναι να γίνουμε νέα Τρίκαλα. Ο στόχος μας είναι να βρούμε τη δική μας ταυτότητα αξιοποιώντας όλες τις υποδομές που υπήρχαν και παράλληλα δημιουργώντας ένα στρατηγικό πλάνο για το μέλλον», τόνισε.
Ο κ. Λυκογιώργος, αφού υπογράμμισε πως πολλές από τις υπάρχουσες ή σχεδιαζόμενες εφαρμογές είναι προϊόν των προσπαθειών της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής, έδωσε το στίγμα των ενεργειών που έχουν γίνει από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του: «Θα φέρουμε σε πλήρη λειτουργία κάποια πράγματα που προϋπήρχαν ως συστήματα και μετά θα δούμε πώς θα κινηθούμε μελλοντικά. Το πρώτο βήμα που κάναμε ήταν να συντηρήσουμε, να αποκαταστήσουμε και να επεκτείνουμε το υπάρχον δίκτυο που υπάρχει στην πόλη.Πρόκειται για το μητροπολιτικό δίκτυο οπτικών ινών και ασύρματο δίκτυο. Είναι ένα από τα καλύτερα στην Ελλάδα και αποτέλεσμα των τελευταίων 10-12 ετών και των προηγούμενων δημοτικών αρχών. Αυτό ήταν σε αδράνεια και μετά από στοχευμένες παρεμβάσεις αυξήθηκαν εντυπωσιακά οι χρήστες του.
Υπάρχουν ακόμη συστήματα που έχει ήδη ο Δήμος, όπως το σύστημα έξυπνου πάρκινγκ που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο με εκατό θέσεις εντός της πόλεως. Υπάρχουν οι πινακίδες ενημέρωσης για την κυκλοφορία, οι οποίες ήταν σε κάποια αδράνεια, και έχουμε επαναφέρει τις τέσσερις από τις έξι και μέσα στις επόμενες δέκα μέρες θα λειτουργούν και οι έξι που δίνουν τις πληροφορίες για τον κυκλοφοριακό φόρτο μέσα στην πόλη και βρίσκονται σε στρατηγικά σημεία στις εισόδους. Υπάρχει το λογισμικό για τη διαχείριση του στόλου των απορριμματοφόρων του Δήμου για το οποίο είμαστε στη διαδικασία συντήρησης ώστε να επανέλθει».
Οι βασικοί πυλώνες για το 2020
Ως προς τις ενέργειες που πρόκειται να γίνουν το 2020, ο κ. Λυκογιώργος ανέφερε πως υπάρχουν ορισμένοι πυλώνες που αφορούν τον τουρισμό, την πολεοδομία, την πολιτική προστασία και την καθαριότητα χωρίς να θέλει να επεκταθεί σε λεπτομέρειες πριν καθοριστούν ακριβώς τα έργα.
Αναφορικά με τον τουρισμό, σημείωσε πως ένας στόχος σχετίζεται με τη σύνδεση με το νησάκι και άλλος ένας με την ενημέρωση των τουριστών ως προς τα σημεία ενδιαφέροντος στην πόλη.
Πέραν αυτών υπάρχει και το μεγάλο έργο που είχε εντάξει η προηγούμενη δημοτική αρχή για πιλοτικές ψηφιακές εφαρμογές. Μέσα σε αυτό, κάνοντας κάποιες τροποποιήσεις, θέλουμε να δώσουμε βαρύτητα στην πολεοδομία. Επειδή είναι στη φάση του σχεδιασμού δεν μπορώ να πω περισσότερα αλλά στόχος είναι να απλοποιηθεί η καθημερινότητα τόσο για τους μηχανικούς όσο και για τους πολίτες», κατέληξε.
Όπλο στη μάχη κατά του brain drain
Οι «έξυπνες» πόλεις κατά καιρούς χαρακτηρίζονται ως «όπλα» κατά του brain drain, του φαινομένου δηλαδή της φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό προς αναζήτηση αξιοπρεπέστερων εργασιακών συνθηκών. Για το brain drain γίνεται συχνά λόγος στην Ελλάδα και η ένταση του φαινομένου είναι αναμενόμενη όταν νέοι πτυχιούχοι παραμένουν χρόνια άνεργοι ή είναι υποαμοιβόμενοι.
«Το brain drain είναι ένα πολυεπίπεδο φαινόμενο με επεκτάσεις οικονομικές, πολιτικές, πολιτισμικές κτλ. Σίγουρα όμως μια πόλη που αξιολογεί πως το μέλλον και η ανάπτυξη πάει χέρι – χέρι με την τεχνολογία μπορεί να περιορίσει αυτό το φαινόμενο. Για παράδειγμα παιδιά που είναι από τα Γιάννενα να μπορούν να μείνουν στα Γιάννενα. Να σημειωθεί πως τα Γιάννενα έχουν μια πολύ δυνατή σκηνή εταιρειών που δουλεύουν με την τεχνολογία, πέρα από τις μεγάλες εταιρείες που βρίσκονται ήδη ή πρόκειται να δραστηριοποιηθούν στα Γιάννενα. Είμαι βέβαιος πως τα Γιάννενα τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσουν όχι μόνο πόλο έλξης για τους ίδιους τους Γιαννιώτες που τελειώνουν το Τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής, αλλά πως σιγά-σιγά θα αρχίσουν να έρχονται εδώ και από άλλες πόλεις», δήλωσε ο Αντιδήμαρχος.
It takes two to tango
Παρά τον όποιον σχεδιασμό της εκάστοτε Δημοτικής Αρχής, η μετατροπή μιας πόλης σε «έξυπνη» μπορεί να μείνει ευσεβής πόθος και αξιόλογες εφαρμογές να μην χρησιμοποιούνται, αν δεν πεισθούν να συμμετέχουν οι ίδιοι οι πολίτες.
Ο κ. Λυκογιώργος αναφερόμενος στην αγγλική έκφραση «It takes two to tango», πως δηλαδή για να γίνει κάτι πρέπει να υπάρχει διάθεση και από τις δύο πλευρές, υπογράμμισε πως η αντίσταση στην αλλαγή αποτελεί ένα χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Για παράδειγμα στην εταιρεία της Apple, έναν κολοσσό καινοτομίας, ο Steve Jobs μέσα στη δεκαετία του 1990 ζήτησε από το Διοικητικό Συμβούλιο να του διαθέσουν το υπέρογκο ποσό του μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων για εσωτερική καμπάνια στο προσωπικό της εταιρείας, ώστε να πεισθεί ότι η αλλαγή είναι κάτι καλό.
«Ακόμα και να ξέρουμε πως κάτι είναι προς όφελός μας αντιστεκόμαστε, όπως λειτουργεί η αδράνεια στη φυσική. Προτιμούμε να μένουμε στην κατάσταση που είμαστε ακόμα κι αν η δίπλα κατάσταση είναι καλύτερη. Αλλά εκεί είναι η ευθύνη η δικιά μας να κινητροδοτήσουμε τον κόσμο μέσα από την εργασία και τα αποτελέσματα που θα φέρουμε. Θα πρέπει να έχουμε ένα έργο να δώσουμε ώστε να το αξιοποιήσουμε και επικοινωνιακά. Αυτό που κατάφεραν στα Τρίκαλα σε βάθος χρόνου είναι ότι ο μέσος Τρικαλινός πιστεύει στην έξυπνη πόλη και την υποστηρίζει», κατέληξε.
Ο σχεδιασμός για το 5G στα Γιάννενα
Το μέλλον στις ασύρματες συνδέσεις στο διαδίκτυο είναι το 5G, που ήδη έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιλοτικά σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, προσφέροντας πιο γρήγορες ταχύτητες και πιο αξιόπιστες συνδέσεις, ενώ μπορεί να υποστηρίξει μεγαλύτερο αριθμό χρηστών.
Στον απόηχο της επεισοδιακής συνεδρίασης στο Δημοτικό Συμβούλιο της Καλαμάτας, όπου η απόφαση για δοκιμαστική λειτουργία του δικτύου 5G καταψηφίστηκε με αμφιλεγόμενα επιχειρήματα, ο Αντιδήμαρχος έκανε γνωστό πως εδώ και δύο εβδομάδες βρίσκεται σε συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο με το Τμήμα Μηχανικών Υπολογιστών και το αρμόδιο εργαστήριο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, ενώ για την ασφάλεια αυτού του νέου δικτύου βρίσκεται σε επικοινωνία με τον Δημόκριτο και την Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Σύμφωνα με αυτούς τους φορείς, όπως ανέφερε, δεν υπάρχει καμία μεταβολή στην επίδραση που έχει πάνω μας η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είτε ζούμε σε μια πόλη με 5G είτε με 4G.
«Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε, κάποιος που βγαίνει στον ήλιο χωρίς αντηλιακό εκτίθεται σε εκθετικά πολλαπλάσιο κίνδυνο, από ότι όταν εκπέμπει ένα δίκτυο δίπλα του. Το δίκτυο 5G είναι το μέλλον, και είναι ήδη εδώ. Τώρα είναι η πρώτη φορά που κοιτάμε τη διαδικασία για το 5G, το πώς θα διασφαλίσουμε ότι δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη πως ένα τέτοιο δίκτυο μπορεί να προκαλέσει το οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας, ώστε άμεσα και μελλοντικά να επωφεληθούμε από τα πλεονεκτήματα που θα υπάρχουν από την υιοθέτηση ενός τέτοιου δικτύου», δήλωσε.
ΕΛΕΝΗ ΜΑΚΡΟΓΙΑΝΝΗ