Ανθεκτικότητα επέδειξαν τα ΕΛΠΕ στο εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον που δημιούργησε η πανδημία το 2020
Ανθεκτικότητα επέδειξαν τα ΕΛΠΕ στο εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον που δημιούργησε η πανδημία το 2020, καθώς κατέγραψαν θετικά αποτελέσματα, παρά την κατακόρυφη συρρίκνωση της αγοράς και τα ιστορικά χαμηλά περιθώρια διύλισης. Έτσι, αν και τα διαδοχικά lockdown οδήγησαν σε σημαντική απώλεια των λειτουργικών κερδών, ο Όμιλος «έκλεισε» το προηγούμενο έτος με τα συγκρίσιμα EBITDA να διαμορφώνονται στα 333 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, στο σύνολο του έτους ο Όμιλος κατέγραψε Συγκρίσιμα Καθαρά Κέρδη 5 εκατ. ευρώ. Έτσι, διέψευσε τις εκτιμήσεις αρκετών χρηματιστηριακών, οι οποίες προέβλεπαν αναπροσαρμοσμένες καθαρές ζημιές. Επίσης, με την πρόταση στη Γ.Σ. για διανομή μερίσματος ύψους 0,10 ευρώ ανά μετοχή, διέψευσε τις δημοσιευμένες εκτιμήσεις οίκων για τη μερισματική πολιτική που θα ακολουθούσε φέτος.
Κατά το Δ’ Τρίμηνο, τα Συγκρίσιμα Κέρδη EBITDA ανήλθαν σε 77 εκατ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί πως, σε ετήσια βάση, το δυσμενές περιβάλλον που δημιούργησε η πανδημία οδήγησε σε απώλεια λειτουργικών κερδών άνω των 350 εκατ. ενώ η υποτίμηση των αποθεμάτων λόγω της πτώσης τιμών ξεπέρασε τα 500 εκατ. ευρώ.
Το 2020, ωστόσο, ο Όμιλος πέτυχε νέο άλμα στις εξαγωγές του κατά 11%, με την παραγωγή των διυλιστηρίων να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα παραγωγής. Επίσης το χρηματοοικονομικό κόστος έπεσε σε ιστορικά χαμηλά, χάρις στη βελτίωση ρευστότητας και αναχρηματοδότηση δανείων -ύψους 900 εκατ. ευρώ- με ευνοϊκούς όρους.
Πέρυσι επίσης ολοκληρώθηκε με ασφάλεια το μεγαλύτερο διαχρονικά πρόγραμμα συντήρησης μονάδων, στο διυλιστήριο Ασπροπύργου. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν σημαντικές επενδύσεις και αναβαθμίσεις μονάδων με αισθητό περιβαλλοντικό όφελος, ενώ υλοποιήθηκαν επενδύσεις ύψους 295 εκατ. ευρώ για επιτάχυνση του επιχειρησιακού σχεδιασμού.
Εντός του 2020, ο Όμιλος εκμεταλλεύθηκε επίσης τις ευκαιρίες που δημιουργήθηκαν στις διεθνείς αγορές κατά τη διάρκεια της κρίσης. Έτσι, είχε σημαντικό όφελος από τη σύναψη πράξεων εμπορίας και αποθήκευσης (contango trades).
Από την αρχή της κρίσης, ως βασικές επιχειρηματικές προτεραιότητες τέθηκαν η υγεία και ασφάλεια προσωπικού και συνεργατών, ο απρόσκοπτος εφοδιασμός της αγοράς και των πελατών, η διασφάλιση ρευστότητας και η εκμετάλλευση ευκαιριών που παρουσιάστηκαν στην αγορά.
Σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από τον Φεβρουάριο 2020, πολιτικές για την προστασία των εργαζομένων, με διεξαγωγή άνω των 30.000 τεστ COVID-19 συνολικά μέσα στο 2020 και πιστοποίηση COVID Shield σε επίπεδο Excellence σε όλες τις χώρες που δραστηριοποιούμαστε. Η επιτυχής διαχείριση θεμάτων ασφάλειας, με άμεσο εντοπισμό και απομόνωση κρουσμάτων, επέτρεψε την ομαλή λειτουργία μονάδων, εγκαταστάσεων, πρατηρίων και γραφείων, χωρίς προβλήματα στον εφοδιασμό της αγοράς. Παράλληλα, τα διυλιστήρια διατήρησαν υψηλά επίπεδα παραγωγής, επιτυγχάνοντας νέα αύξηση εξαγωγών κατά 11% για το 2020, σε μια περίοδο που πολλά διυλιστήρια στη Μεσόγειο και παγκοσμίως εξαναγκάστηκαν σε προσωρινή, ή και οριστική παύση δραστηριοτήτων.
Επιπλέον, βελτιώθηκε η χρηματοοικονομική ρευστότητα με επιπρόσθετη χρηματοδότηση για σκοπούς διαχείρισης κινδύνου και υλοποίησης επενδύσεων, καθώς και με επιτυχή αναχρηματοδότηση πιστωτικών γραμμών. Κατά τη διάρκεια των μεγάλων αναταράξεων στη διεθνή αγορά πετρελαίου, ο Όμιλος προχώρησε σε εμπορικές συναλλαγές προαγοράς και αποθήκευσης φορτίων (contango trades), εκμεταλλευόμενος τους αποθηκευτικούς χώρους των εγκαταστάσεών του και εξασφαλίζοντας όφελος $70 εκατ. στο Β’ εξάμηνο.
Σε ό,τι αφορά στα Δημοσιευμένα κατά ΔΠΧΑ Αποτελέσματα, αυτά επηρεάστηκαν από την ανάκαμψη των διεθνών τιμών αργού στο Δ’ Τρίμηνο 2020, με θετικό αντίκτυπο στην αποτίμηση αποθεμάτων ύψους €32 εκατ., αναστρέφοντας μικρό μέρος των ζημιών που καταγράφηκαν στο εννεάμηνο του 2020 λόγω της ιστορικής 2 υποχώρησης των τιμών, με αποτέλεσμα τα Δημοσιευμένα Κέρδη EBITDA να διαμορφωθούν στα €68 εκατ., έναντι €110 εκατ. το Δ’ Τρίμηνο 2019.
Σημαντική ήταν η συνεισφορά του Ομίλου στην αντιμετώπιση της πανδημίας, με ουσιαστική ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε υποδομές και προηγμένο ιατρικό εξοπλισμό, συνολικού ύψους €8 εκατ..
Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια του Β’ Εξαμήνου ολοκληρώθηκε με επιτυχία και ασφάλεια, το εκτενές πρόγραμμα (πενταετούς) συντήρησης και αναβάθμισης του διυλιστηρίου Ασπροπύργου, το μεγαλύτερο ιστορικά, με σημαντικές προκλήσεις λόγω διαχείρισης της πανδημίας. Πέρα από την αυξημένη οικονομική απόδοση που αναμένεται μετά το πέρας ενός τέτοιου έργου, το διυλιστήριο θα ωφεληθεί και από τη βελτίωση των περιβαλλοντικών του επιδόσεων, με μείωση εκπομπών σωματιδίων (ΡΜs) κατά 50%, καθώς επενδύθηκαν άνω των €35 εκατ. σε περιβαλλοντικά έργα.
Συνολικά, υλοποιήθηκαν επενδύσεις ύψους €295 εκατ. περίπου, που καλύπτουν όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του Ομίλου, με έμφαση σε έργα ενεργειακής μετάβασης και ψηφιακού μετασχηματισμού. Εντός του 2020, ο Όμιλος προχώρησε στην εξαγορά και ξεκίνησε την κατασκευή του Φ/Β έργου 204MW στην περιοχή της Κοζάνης, ενός έργου οροσήμου αναφορικά με την υλοποίηση της στρατηγικής του Ομίλου ΕΛΠΕ στον τομέα των ΑΠΕ. Σημειώνεται ότι, το 20% των συνολικών επενδύσεων αφορούν έργα βιωσιμότητας και περιβαλλοντικής βελτίωσης, με το αντίστοιχο ποσοστό για το 2021 να ξεπερνάει το 35%, σηματοδοτώντας τη σταδιακή μετάβαση του Ομίλου σε καθαρότερες μορφές ενέργειας, παράλληλα με τη σημαντική βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των βασικών του δραστηριοτήτων.
Υλοποίηση Στρατηγικής – Κύριες εξελίξεις
Κατά τη διάρκεια του Δ’ Τριμήνου ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής στο Φ/Β έργο της Κοζάνης, σύμφωνα με τον προγραμματισμό και παρά τις μικρές καθυστερήσεις λόγω COVID-19. Επιπλέον, συστάθηκε και εφαρμόστηκε πλαίσιο διαχείρισης περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων, ώστε να μεγιστοποιηθεί η ωφέλεια για την τοπική κοινωνία και το περιβάλλον.
Αναφορικά με τη διαδικασία πώλησης από το ΤΑΙΠΕΔ των εταιρειών ΔΕΠΑ Υποδομών και Εμπορίας (65% ΤΑΙΠΕΔ – 35% ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ), στις οποίες ο Όμιλος συμμετέχει ως από κοινού πωλητής στη ΔΕΠΑ Υποδομών και υποψήφιος αγοραστής μέσω κοινού σχήματος με την EDISON στη ΔΕΠΑ Εμπορίας, σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαδικασίες due diligence (συλλογή και ανάλυση στοιχείων και πληροφοριών από τις εταιρείες που συμμετέχουν στη διαγωνιστική διαδικασία). Η κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών έχει προγραμματιστεί για τον Μάρτιο του 2021, αν και αναμένεται να υπάρξουν καθυστερήσεις στη διαδικασία λόγω COVID-19.
Κατά τη διάρκεια του Δ’ Τριμήνου ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα αναβάθμισης του εργοστασίου CCGT της ELPEDISON στη Θεσσαλονίκη ύψους €20 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας τη δυναμικότητα σε 420MW, με επιπλέον σημαντική βελτίωση στην απόδοση και την ευελιξία του. 3
Ανάκαμψη τιμών αργού
Οι διεθνείς τιμές αργού, έπειτα από τα πολυετή χαμηλά του Β’ Τριμήνου λόγω της εξαιρετικά χαμηλής ζήτησης και της οικονομικής ύφεσης που προκλήθηκε από την επιβολή μέτρων lockdown, σημείωσαν ανάκαμψη κατά τη διάρκεια του Δ’ Τριμήνου, αντανακλώντας κυρίως το αποτέλεσμα της συμφωνίας των κύριων χωρών παραγωγών πετρελαίου παγκοσμίως για σημαντική μείωση της παραγωγής και των εξαγωγών αργού. Έτσι, οι τιμές του Brent διαμορφώθηκαν στα $44/bbl κατά μέσο όρο, παραμένοντας όμως σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το Δ’ Τρίμηνο 2019 ($63/bbl). Αντίστοιχη εικόνα παρουσίασαν οι τιμές και στο σύνολο του έτους, με ανοδική πορεία από τα χαμηλά του Απριλίου 2020 και τις τιμές του Brent να κυμαίνονται κατά μέσο όρο στα $42/bbl, σε σχέση με $64/bbl το 2019.
Το ευρώ σημείωσε ανάκαμψη καθ’ όλο το Β΄ Εξάμηνο του 2020, με την ισοτιμία του σε σχέση με το δολάριο στο Δ’ Τρίμηνο να κυμαίνεται στα υψηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 2018 στα 1,19, ενώ για το σύνολο του 2020 το ευρώ κυμάνθηκε στα 1,14 δολάρια (1,12 το 2019). Η εξασθένηση του δολαρίου επηρεάζει αρνητικά τις ευρωπαϊκές εταιρείες διύλισης.
Το διεθνές περιβάλλον διύλισης χαρακτηρίστηκε από σημαντική επιδείνωση στο Β’ Τρίμηνο, λόγω της μεγάλης και απότομης πτώσης στη ζήτηση, με μικρή ανάκαμψη στο Β’ εξάμηνο, αλλά σε επίπεδα που παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα από τα περσινά. Το Δ’ Τρίμηνο, τα περιθώρια των βασικών προϊόντων παρέμειναν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, ενώ μικρή βελτίωση παρουσίασε το διαφορικό Brent-Urals. Κατά συνέπεια, τα ενδεικτικά περιθώρια διύλισης σημείωσαν μικρή ανάκαμψη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, παραμένοντας όμως σε ιστορικά χαμηλά, με τα περιθώρια για διυλιστήρια τύπου FCC στα $1,0/bbl, ενώ τα περιθώρια Hydrocracking κυμάνθηκαν στα $-0,1/bbl.
Μείωση ζήτησης στην εγχώρια αγορά καυσίμων
Η συνολική ζήτηση στην εσωτερική αγορά καυσίμων για το 2020 παρουσίασε μείωση κατά 8%, στους 6,3 εκατ. τόνους, καθώς η κατανάλωση επίγειων καυσίμων κίνησης μειώθηκε κατά μέσο 13% το 2020, ως αποτέλεσμα των περιορισμών στις μετακινήσεις λόγω της πανδημίας COVID-19, ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης σημείωσε αύξηση 15% λόγω καιρικών συνθηκών, καθώς και της επιβολής του lockdown. Σημαντική μείωση της ζήτησης κατέγραψε η αδασμολόγητη αγορά, με τα αεροπορικά καύσιμα να εμφανίζουν πτώση σε ποσοστό 67% λόγω των περιοριστικών μέτρων και τη μεγάλη μείωση της τουριστικής κίνησης και τα ναυτιλιακά καύσιμα στο -33%, λόγω της περιορισμένης δραστηριότητας στους κλάδους ακτοπλοΐας και κρουαζιέρας.
