Τι ισχύει για τα παιδιά από παρένθετες, υιοθεσίες
Το πρώτο βήμα έγινε με τη χρονική επέκταση του επιδόματος μητρότητας στους 9 μήνες, από 6 που ίσχυε. Το δεύτερο βήμα έγινε με την κάλυψη και των μη μισθωτών, με το ίδιο, ευνοϊκότερο πλαίσιο.
Με τροπολογία που βρίσκεται, πλέον, στη Βουλή, ρυθμίζονται και οι τελευταίες λεπτομέρειες που σχετίζονται με το πώς καταβάλλεται το επίδομα μητρότητας και ειδικότερα με το υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να μεταβιβάζεται στον δεύτερο γονέα. Από τη διάταξη προκύπτει ότι η μητέρα πρέπει να «κρατήσει» το δικαίωμα της παροχής για 2 μήνες, πριν το μεταβιβάσει.
Σημειωτέον ότι το νέο επίδομα μητρότητας ισούται με τον κατώτατο μισθό, δηλαδή επί του παρόντος με 780 ευρώ, ενώ συν τοις άλλοις προβλέπεται αναδρομικότητα τεσσάρων μηνών για να μη το χάσουν όσες μητέρες γέννησαν λίγο πριν «φύγει» το 2023.
Το νέο επίδομα
Ποιος είναι ο γενικός κανόνας; Η μητέρα ασφαλισμένη ελεύθερη επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενη ή αγρότισσα, δικαιούται ειδική παροχή
προστασίας μητρότητας διάρκειας 9 μηνών, η οποία εκκινεί μετά την καταβολή του επιδόματος μητρότητας του ΕΦΚΑ.
Τι ισχύει για τις ειδικές περιπτώσεις;
για την περίπτωση της υιοθεσίας, η καταβολή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας εκκινεί από την επομένη της τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, ανεξάρτητα από το εάν ο δικαιούχος έλαβε επίδομα λοχείας από τον e-ΕΦΚΑ
την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας μη μισθωτών δικαιούνται και η τεκμαιρόμενη μητέρα, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας και η μη μισθωτή, που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των 8 ετών
σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από ομόφυλους συζύγους, ο δικαιούχος της ειδικής παροχής του παρόντος γονέας καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος γονέας δικαιούται να μεταβιβάσει έως 7 μήνες από την ειδική παροχή προς τον άλλον γονέα, ανεξαρτήτως αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης.
Τι προβλέπεται για τον πατέρα
Η μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως 7 μήνες από την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας στον πατέρα, ανεξαρτήτως αν αυτός
εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης. Για όσο χρόνο ο πατέρας λαμβάνει την άδεια που του έχει μεταβιβάσει η μητέρα, δικαιούται αυτές τις παροχές εφόσον είναι ασφαλιστικά ενήμερος.
Σε περίπτωση που ο πατέρας εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, λαμβάνει, πλέον της ειδικής παροχής προστασίας
μητρότητας, αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας και ασφαλίζεται με βάση το ασφαλιστικό καθεστώς στο οποίο υπάγεται.
Αναδρομικότητα- συντάξιμα
Την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας δικαιούνται και όσες μητέρες απέκτησαν τέκνο έως και 14 εβδομάδες πριν από τη λήξη του έτους
2023 και ειδικότερα έως και την 24/9/2023. Έτσι, αν κάποια μητέρα είχε γεννήσει το Νοέμβριο, δικαιούται αναδρομικά 1.560 ευρώ (780 ευρώ Χ 2) μείον τις προβλεπόμενες εισφορές, πριν ξεκινήσει να “τρέχει” το επίδομα από την Πρωτοχρονιά του 2024.
Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του e-ΕΦΚΑ, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού, από τον οποίο η ΔΥΠΑ παρακρατεί την προβλεπόμενη εισφορά ασφαλισμένου και την αποδίδει στους αρμόδιους φορείς, μαζί με την προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη που βαρύνει τη ΔΥΠΑ.
Η παροχή είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα
χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα, και δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή του e-ΕΦΚΑ.
Αύξηση του επιδόματος γέννησης
Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη αναφέρθηκε στη ρύθμιση για την αύξηση του επιδόματος γέννησης κλιμακωτά από 400 έως 1.500 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών και με αναδρομική ισχύ για τις γεννήσεις του 2023.
Σχολιάζοντας η κ. Ζαχαράκη, τις αναφορές εκπροσώπων των κομμάτων ότι το μέτρο αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το δημογραφικό πρόβλημα, απάντησε ότι ουδείς ισχυρίστηκε κάτι τέτοιο παρά από την πρώτη στιγμή, με τον υπουργό Οικονομικών, αναφέραμε ότι πρόκειται για μια αντιμετώπιση των πολύ υψηλών εξόδων που έχει μια οικογένεια με την άφιξη ενός μωρού
«Σας θυμίζω ότι δεν υπήρχε το μέτρο αυτό. Το επίδομα έγινε 2.000 ευρώ και αυξάνεται σημαντικά σήμερα, διότι βλέπουμε ότι έχουμε όλες αυτές τις εισαγόμενες πληθωριστικές τάσεις και πρέπει να δώσουμε ισχυρά εργαλεία», υπογράμμισε και ενημέρωσε ότι όλα τα υπόλοιπα ποσά θα δοθούν μέσα από το Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό, το οποίο αυτή τη στιγμή εκπονείται.
«Θα ζητήσουμε από όλα τα κόμματα τις απόψεις τους, όπως επίσης θα διεξαχθεί μια διευρυμένη διαβούλευση με την κοινωνία, με την περιφέρεια και τους δήμους, έτσι ώστε να έχουμε όσο το δυνατότερο μεγαλύτερη συμμετοχή, σε ένα θέμα το οποίο είναι εθνική απειλή και εθνική πρόκληση, όταν βλέπουμε τις δημογραφικές τάσεις σε όλες τις περιφέρειες», είπε ακόμη προαναγγέλλοντας την έναρξη διαλόγου για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.
Η ρύθμιση
Με την ρύθμιση, αυξάνεται το χορηγούμενο από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης επίδομα γέννησης. Το νέο, αυξημένο ποσό διαβαθμίζεται ανάλογα με τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων της κάθε οικογένειας, όπως αυτός διαμορφώνεται μετά τη γέννηση του τέκνου, με στόχο την ενθάρρυνση και τη στήριξη των οικογενειών. Πιο συγκεκριμένα, θεσπίζεται αύξηση της τάξεως των τετρακοσίων (400) ευρώ για δικαιούχους χωρίς εξαρτώμενα τέκνα πριν από τη γέννηση, κλιμακούμενη για κάθε επόμενο τέκνο και φθάνοντας το επιπλέον ποσό των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για δικαιούχους με τρία (3) ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα πριν τη γέννηση.
Το μέτρο θα έχει αναδρομική εφαρμογή και θα αφορά κάθε παιδί που γεννήθηκε από 1η.1.2023 μέχρι την έναρξη ισχύος της νέας ρύθμισης, προκειμένου να επωφεληθούν ακόμα περισσότερες οικογένειες.
Δεν πρόκειται για ένα μέτρο με εφάπαξ αύξηση, παρά δίνεται η δυνατότητα αναπροσαρμογής του ύψους του επιδόματος με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία για την αναγκαία προσαρμογή του μέτρου σε τυχόν νέα δημογραφικά δεδομένα και ανάγκες της χώρας.
Η ενίσχυση διαμορφώνεται ως εξής:
2.400 ευρώ, για όσους αποκτούν το πρώτο παιδί
2.700 ευρώ, για το 2ο παιδί
3.000 ευρώ, για το 3ο παιδί
3.500 ευρώ, για το τέταρτο παιδί και κάθε επόμενο παιδί
Σύμφωνα με την κα Ζαχαράκη η μεταρρύθμιση αυτή ενισχύει περίπου 35.000 οικογένειες με 1 παιδί, 32.000 οικογένειες με 2 παιδιά, 6.600 τρίτεκνες και 1.400 πολύτεκνες οικογένειες ετησίως.
Μέσα από τις διατάξεις αυτές, η Πολιτεία δίνει επιπλέον 80 εκατ. ευρώ, με την εκτίμηση ότι ενδέχεται να φτάσει και τα 90 εκατ. ευρώ λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον θετικό αντίκτυπο της εφαρμογής του μέτρου στον αριθμό των γεννήσεων.
360 εκατ. για vouchers σε βρεφονηπιακούς, ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ ΑμεA
Τέλος η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ανακοίνωσε ότι διατίθενται επιπλέον 18,5 εκατ. ευρώ για τη λειτουργία των ΚΔΑΠ ΑμεΑ.
Σύμφωνα με την κ. Ζαχαράκη δεν υπάρχει ούτε ένα από τα παιδιά με αναπηρία το οποίο να βρίσκεται εκτός ΚΔΑΠ ΑμεΑ και επίσης καλύφθηκαν και περισσότερες θέσεις στα ΚΔΑΠ για παιδιά τυπικής ανάπτυξης.
Ανακοίνωσε τέλος ότι για φέτος διατίθενται πάνω από 360 εκατομμύρια ευρώ για τα vouchers σε βρεφονηπιακούς, ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ ΑμεA για να καλυφθούν ακόμη περισσότερες αιτήσεις.