Περικόπτονται τα οδικά έργα από τη χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης
Δύσκολη φαίνεται πως είναι τελικά η ένταξη οδικών έργων στο Ταμείο Ανάκαμψης καθώς τέτοια είναι και τα έργα προϋπολογισμού 12 δισ. ευρώ που περικόπτονται από το σχέδιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ώστε τα έργα που θα ενταχθούν στο τελικό πρόγραμμα να πληρούν τα κριτήρια συμβατότητας της Ελλάδας αλλά και της ΕΕ.
Η αρχική πρόταση της Ελλάδας περιείχε δημόσια έργα εθνικής σημασίας προϋπολογισμού 28 δισ. ευρώ, έναντι δεσμευμένων επιχορηγήσεων για την Ελλάδα ύψους 16,4 δισ. ευρώ. Η «υπερδέσμευση» πόρων κατά 12 δισ. ευρώ έγινε σκόπιμα, με στόχο να μπορούν να αφαιρεθούν εκ των υστέρων έργα, τα οποία δεν θα εξυπηρετούν τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για 20% ψηφιακά έργα και 37% έργα της πράσινης μετάβασης, αλλά και τα «ελληνικά» κριτήρια. Ότι, δηλαδή, κάθε έργο θα πρέπει να έχει ωριμάσει σε ό,τι αφορά την προετοιμασία του και να είναι εφικτό να ολοκληρωθεί στο χρονοδιάγραμμά του και με τον αρχικό προϋπολογισμό.
Ωστόσο, στη διαβούλευση που ξεκίνησε εντός και εκτός Ελλάδας, προέκυψαν και θέματα που δεν ήταν από την αρχή γνωστά. Προβλήματα που αφορούν τη συμβατότητα έργων μεγάλου προϋπολογισμού, τα οποία θεωρούνται «κλασικές» δημόσιες επενδύσεις οι οποίες δεν έγιναν κατ’ αρχήν δεκτές από την ΕΕ.
Συγκεκριμένα:
Το πρώτο θέμα αφορά τις οδικές υποδομές. Οι Βρυξέλλες δεν θέλουν να χρηματοδοτήσουν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης τέτοιου είδους έργα. Η Ελλάδα είχε ήδη προτείνει έργα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης και ο Β65, συναντώντας την άρνηση των κοινοτικών αρχών. Σε αυτήν την φάση συνεχίζεται η διαβούλευση, αλλά κανείς δεν ξέρει τι θα ενταχθεί τελικά στις χρηματοδοτήσεις και τι θα μείνει απ’ έξω.
Αυτό πρακτικά για την Ήπειρο σημαίνει ότι δύσκολα θα βρει χρηματοδότηση η ολοκλήρωση του οδικού άξονα Ιωάννινα-Κακαβιά αλλά και η ολοκλήρωση του Ε-65.
Το δεύτερο θέμα αφορά τους σιδηροδρόμους. Έγινε κατ’ αρχήν αποδεκτός ο εξηλεκτρισμός σε τμήματα του βασικού δικτύου, αλλά κρίνονται μη συμβατές προς χρηματοδότηση οι επεκτάσεις του.
Το τρίτο θέμα αφορά το φυσικό αέριο. Προτάσεις για επέκταση των δικτύων φυσικού αερίου απορρίφθηκαν από τις επιλεξιμότητες του Ταμείου Ανάπτυξης, καθώς η αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου δεν συνάδει με τις κατευθύνσεις της πράσινης ατζέντας της ΕΕ.
Ασύμβατη για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης κρίθηκε και η ενδιάμεση λύση για θέρμανση των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας αλλά και της Πελοποννήσου (όπου θα υλοποιηθεί το έργο της απολιγνιτοποίησης) μέσω γεωθερμίας μέχρι το καύσιμο να αντικατασταθεί με το απολύτως οικολογικό υδρογόνο. Ευτυχώς εδώ βρέθηκε λύση, να χρηματοδοτηθεί το έργο από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, αλλά όχι από το Ταμείο Ανάκαμψης.
