Μέχρι τις 30 Οκτωβρίου θα φιλοξενείται στο Ίδρυμα «Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή», στην οδό Σούτσου, η έκθεση της Μαρίας Λιτσοπούλου με τίτλο: «Τέχνη που κατακτά το σώμα».
Στην έκθεση του Ιδρύματος Ι. & Ε. Γκανή τα κοσμήματά της Μαρίας Λιτσοπούλου παρουσιάζονται πάνω σε ζωγραφιές της, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της καλλιτεχνικής της δουλειάς.
Όταν όμως αυτά τα κοσμήματα στολίσουν το λαιμό, το στήθος ή τα μαλλιά μιας γυναίκας, η τέχνη της κατακτά το σώμα με τη δραματικότητα και την τόλμη της αισθητικής της. Τότε λοιπόν, σαν σε αρχαία τελετουργία, οι εσωστρεφείς, απόκοσμες μορφές της μεταμορφώνονται και λαμβάνουν ένα διαφορετικό περιεχόμενο. Διερμηνεύονται από το πρόσωπο που τις φορά, γίνονται δικές του και αναλαμβάνουν να αφηγηθούν και τη δική του ιστορία. Άλλωστε, ο στολισμός του σώματος υπήρξε μια από τις σπουδαιότερες και ουσιαστικότερες προαιώνιες πράξεις των ανθρώπων. Tα κοσμήματα δεν αποτελούσαν απλώς αντικείμενα καλλωπισμού, αλλά χρησιμοποιούνταν σε καθοριστικές τελετουργίες πολλών πολιτισμών ανά τον κόσμο, στους γάμους, στις κηδείες, στους πολέμους και σε άλλους εορτασμούς, λαμβάνοντας διαφορετικό κάθε φορά περιεχόμενο. Θεωρούνταν ότι προσέδιδαν σε όσους τα φορούσαν δυνάμεις «μαγικές», καλοτυχία ή τη συνδρομή των προγόνων και την ευχή τους, ενδυναμώνοντας, μεταμορφώνοντας, ακόμα και παραμορφώνοντας τα σώματά τους. Σήμερα βέβαια εκείνος που κατασκευάζει ένα κόσμημα επιδιώκει να αναδείξει την τέχνη και τη δεξιοτεχνία του προικίζοντάς το επίσης με ένα βαθύτερο, προσωπικό περιεχόμενο. Όταν μάλιστα δημιουργός του κοσμήματος είναι μια πολυδιάστατη καλλιτέχνιδα όπως η Μαρία Λιτσοπούλου, με σπουδές ζωγραφικής και χαρακτικής στην Περούτζια, καθώς και σκηνογραφίας και ενδυματολογίας στη Ρώμη, οι δημιουργίες της είναι μοιραίο να χαρακτηρίζονται από εκφραστικότητα και δραματικότητα.
Η Μαρία Λιτσοπούλου ωστόσο δεν βασίζεται στον επιφανειακό εντυπωσιασμό που προκαλούν τα πολυτελή υλικά. Αντίθετα χρησιμοποιεί ταπεινές ύλες, όπως φτερά, κομμάτια υφασμάτων, κεντήματα, ημιπολύτιμες πέτρες και διάφορα μέταλλα, υλικά που ανήκαν στην οικογένειά της, τη γιαγιά και τη μητέρα της και γι’ αυτό διαθέτουν πολύτιμο νόημα για την ίδια. Με αυτά κατασκευάζει τα ξεχωριστά της έργα, κοσμήματα που θυμίζουν κοστούμια της μπελ επόκ, που απεικονίζουν συχνά μια γυναικεία μορφή με έντονη θηλυκότητα και μελαγχολική διάθεση. Πρόσωπα ονειρικά, μα και οικεία, από άλλες εποχές. Η δημιουργός αμφισβητεί τις καθιερωμένες πρακτικές της δημιουργίας κοσμημάτων, τις αντιλήψεις γύρω από την αισθητική και την πολυτιμότητά τους και τις επαναπροσδιορίζει.
Σπάνιες και ανεκτίμητες φωτογραφίες του Αλκιβιάδη Λαμπρινού
Στο ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή φιλοξενείται μεταξύ άλλων και η έκθεση με τις φωτογραφίες του Αλκιβιάδη Λαμπρινού, που αφορούν την περίοδο από το 1889 έως το 1906, αντικατοπτρίζονται με σαφήνεια τόσο πτυχές μίας ολόκληρης εποχής – προαπελευθερωτικής – των Ιωαννίνων όσο και ο προσωπικός καλλιεργημένος κόσμος του φαρμακοποιού – φωτογράφου.
Ο Λαμπρινός διακρίνεται για την ρεαλιστική του προσέγγιση, ενώ στις φωτογραφίες του πρωταγωνιστεί η ανθρωποκεντρική προσέγγιση, η πλούσια εσωτερικότητα και η εκφραστικότητα. Έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο στις περισσότερες φωτογραφίες του, τους σταθμούς της ζωής του και τους πολλαπλούς του ρόλους.
Η έκθεση περιλαμβάνει ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Λαμπρινού, αρκετές από τις οποίες εκτίθενται για πρώτη φορά. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται φωτογραφίες που αφορούν τον Αλκιβιάδη Λαμπρινό και την οικογένειά του, ενώ μία άλλη ενότητα μας προσφέρει φωτογραφίες που αφορούν την πόλη των Ιωαννίνων και το Παρθεναγωγείο της πόλης.
Ακολούθως, περιλαμβάνονται προσωπογραφίες, μέσα σε ένα σύνολο μεμονωμένων ή ομαδικών φωτογραφιών. Η έκθεση συμπληρώνεται με φωτογραφίες παιδιών, κληρικών και στρατιωτικών. Οι τελευταίες ενότητες του αφιερώματος στο Λαμπρινό παρουσιάζουν φωτογραφίες διπλωματών στα Ιωάννινα και γενικότερα τελετών αλλά και εκδηλώσεων.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΛΕΝΑ ΣΤΑΜΟΥ
