Από φέτος καθιερώθηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο σε όλη τη γη Παγκόσμια ημέρα Γεωποικιλότητας και ιδιαίτερα στα 177 Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO στις 6 Οκτωβρίου.
Στο πλαίσιο της μεγάλης αυτής γιορτής για τη γεωποικιλότητα στο Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO Βίκου- Αώου, καλωσορίσαμε την ομάδα των νέων επιστημόνων εθελοντών του έργου “Λιμνάδες” (LiMnADs Project) και ανεβήκαμε μαζί τους στην Δρακόλιμνη, σε έναν από τους 51 μοναδικούς γεώτοπους του Γεωπάρκου.
Η αλπική λίμνη του όρους Τύμφη (2.050 μέτρα υψόμετρο) – γνωστή και ως Δρακόλιμνη Τύμφης – είναι ένας από τους πιο γραφικούς και δημοφιλής ορειβατικούς προορισμούς της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, περίπου 20.000 άνθρωποι από την Ελλάδα και τον κόσμο επισκέπτονται την λίμνη προκειμένου να θαυμάσουν από κοντά το μοναδικό τοπίο. Μια εντυπωσιακή γεωμορφή που σχηματίστηκε ως αποτέλεσμα της γεωμορφολογικής δραστηριότητας από την τελευταία παγετώδη περίοδο.
Σήμερα, καθώς οι ελληνικοί παγετώνες έχουν εξαφανιστεί προ πολλού, αρκετές από τις αλπικές λίμνες έχουν μείνει εκεί για να μας θυμίζουν ότι κάποτε υπήρξαν και στα δικά μας βουνά παγετώνες, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν πολύτιμα καταφύγια για την υποστήριξη σπάνιων και ιδιαίτερων οργανισμών στα μεγάλα και εμβληματικά βουνά του τόπου μας. Η ύπαρξή τους είναι κρίσιμη για την ορεινή χλωρίδα και πανίδα των μεγάλων υψομέτρων, καθώς αποτελούν μία “αποθήκη” νερού που υποστηρίζει «τη ζωή» όλο το χρόνο – ειδικά κατά τη διάρκεια των ζεστών και ξηρών καλοκαιριών του ορεινού Μεσογειακού κλίματος.
Καθώς όμως ασκούνται συνεχείς πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, το σημαντικό αυτό οικοσύστημα τίθεται σε κίνδυνο. Για πολλά χρόνια, η δυσκολία στην προσέγγιση της Δρακόλιμνης Τύμφης – όπως και άλλων παρόμοιων αλπικών λιμνών – αποτέλεσε σημαντικό περιοριστικό παράγοντα στην διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας σε τέτοια περιβάλλοντα, περιορίζοντας τις γνώσεις που έχουμε για αυτά και επομένως και τις δυνατότητες ουσιαστικής προστασίας τους.
Συλλογή δεδομένων για τη διατήρηση της Δρακόλιμνης
Στο διάστημα 6-11 Οκτωβρίου 2022, μία ομάδα από οκτώ νέους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό ξεκίνησε την πρώτη ερευνητική αποστολή στη Δρακόλιμνη Τύμφης, στα πλαίσια του έργου “Λιμνάδες” (LiMnADs Project). Αυτό το έργο είναι μία εθελοντική προσπάθεια για τη μελέτη των Μεσογειακών αλπικών λιμνών με σκοπό την κατανόηση και προστασία αυτών των πολύ ιδιαίτερων και σημαντικών, αλλά ταυτόχρονα ευαίσθητων στις διαταραχές μικρο-οικοσυσητμάτων. Το LiMnADs Project πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον φορέα λειτουργίας του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Βίκου-Αώου, που είναι η Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε. και με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/Meteo.gr.
Κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Τύμφη, τα μέλη της ομάδας του LiMnADs Project συνέλεξαν σημαντικά δεδομένα για την διατήρηση της Δρακόλιμνης. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται δείγματα νερού για ανάλυση μικροπλαστικών, δημιουργήθηκε ένας υψηλής ανάλυσης χάρτης της λεκάνης της λίμνης, και μετρήσεις σχετικά με την κατάσταση της χλωρίδας στην περιφέρεια της λίμνης. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας με τη βοήθεια των επιστημόνων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/Meteo.gr εγκατέστησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή για καταγραφή ατμοσφαιρικών δεδομένων.
Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας εγκαταστάθηκε επίσης ένας υποβρύχιος σταθμός που θα καταγράφει δεδομένα σχετικά με τις συνθήκες του νερού της λίμνης. Ο σταθμός αυτός είναι μία καινοτομία που αναπτύχθηκε από τους μηχανικούς του LiMnADs Project, με τη συγχρηματοδότηση του Cambridge University Engineering Society και την υποστήριξη της Blue Robotics Inc. και του Trezos Marine.
Αυτή η αποστολή, που η έναρξή της συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα Γεωποικιλότητας (6 Οκτωβρίου), σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο ως το ξεκίνημα της πιλοτικής έρευνας στη Δρακόλιμνη Τύμφης. Ο φορέας λειτουργίας του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Βίκου- Αώου στηρίζει αυτή την προσπάθεια και είναι σίγουρος ότι αυτό το εθελοντικό project που βασίζεται στο πάθος μια ομάδας νέων επιστημόνων θα δώσει πολύτιμα στοιχεία και θα αποτελέσει το έναυσμα για τη διεξαγωγή αντίστοιχων μελετών και σε άλλες αλπικές λίμνες της Ελλάδας, με απώτερο σκοπό την διασφάλιση της προστασίας αυτών των παρθένων και μαγικών τοπίων και σπάνιων γεωμορφών για τις επόμενες γενιές.
