Στα χώματα που γράφτηκαν οι πρώτες νίκες, στα ηρωικά υψώματα του Καλπακίου τιμήθηκε από το Δήμο Πωγωνίου το Έπος του 1940.
Οι ιστορικές εκδηλώσεις «Καλπάκια» αποτίουν φόρο τιμής σε όσους χάθηκαν για τα ιδανικά της πατρίδας και την ελευθερία και προσελκύουν κάθε χρόνο επισκέπτες από όλη την Ελλάδα που συρρέουν στο μνημείο του Μαχητή για να «προσκυνήσουν» τους αφανείς ήρωες και να δηλώσουν ότι η μνήμη παραμένει ζωντανή.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν με την αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου, ένα υπερθέαμα που έκλεψε τις εντυπώσεις και συγκίνησε μικρούς και μεγάλους. Με φόντο το «ΟΧΙ» και τη μεγαλύτερη γαλανόλευκη, ηθοποιοί, στρατιώτες της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας, μέλη του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, άνδρες, γυναίκες και παιδιά από το Δήμο Πωγωνίου μετέφεραν τους χιλιάδες παρευρισκομένους στη μάχη της Ελαίας. Το Καλπάκι έγινε για μία ακόμη χρονιά το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων καθώς η ευρύτερη περιοχή δέχτηκε, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κύριο βάρος της ιταλικής επίθεσης.
Νωρίτερα, στο μνημείο του Μαχητή και παρουσία του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Κωνσταντίνου Τασούλα, τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση χοροστατούντος του Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ. Μάξιμου και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων.
Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κων/νος Καψάλης σημείωσε ότι στο Καλπάκι μετουσιώθηκε σε πράξη το ιστορικό «ΟΧΙ» και επεσήμανε το χρέος όλων μας να τιμούμε τη μνήμη των ηρώων. «Τιμούμε τη γενιά του ’40 που πίστεψε στο δίκιο της και πολέμησε με σθένος. Είναι υποχρέωσή μας να μην ξεχάσουμε ποτέ. Οφείλουμε να τιμούμε τη μνήμη όσων θυσιάστηκαν για την ελευθερία και να αναδείξουμε όλα τα ιστορικά σημεία που είναι συνδεδεμένα με το έπος του ‘40» σημείωσε.
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Βουλευτής Ιωαννίνων κ. Σταύρος Καλογιάννης ενώ τις εκδηλώσεις τίμησαν επίσης με την παρουσία τους ο Δ/ντής Β’ Κλάδου του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας Υποπτέραρχος κ. Άγγος Κωνσταντίνος ως εκπρόσωπος των Ενόπλεων Δυνάμεων, η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας κ. Αθανασία Γκίκα, οι Βουλευτές Ιωαννίνων κ.κ. Μαρία Κεφάλα και Γιώργος Αμυράς, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης και περιφερειακοί σύμβουλοι, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβολίου Πωγωνίου κ. Χρήστος Γκόγκος, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Γαλίτσης Νικόλαος, Στυλιανός Κουκουλάρης, Σιούτης Μιχάλης και Φωτίου Αθανάσιος, Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Διοικητής της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας κ. Μπολομύτης Δημήτριος, ο Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Ηπείρου Ταξίαρχος κ. Δούβαλης Κων/νος, ο Διοικητής Πυροσβεστικής Διοίκησης Ν. Ιωαννίνων κ. Βασδέκης Απόστολος, η πρόξενος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας κ. Kerstin Lohr, ο Πρόξενος της Αλβανικής Δημοκρατίας στα Ιωάννινα κ. Γκόγκα Χαρίλαος, η έφορος δημοσίων σχέσεων της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας κ. Μαρίκα Γκόνη, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Επαρχίας Πωγωνίου κ. Γρηγόρης Άρμπιρος, Πρόεδροι Τοπικών Κοινοτήτων, σύλλογοι, φορείς, σχολεία και πλήθος κόσμου από κάθε γωνιά της χώρας.
Παράλληλες εκδηλώσεις
Ο Δήμος Πωγωνίου τίμησε, το Σάββατο 26 Οκτωβρίου, το ανεξάρτητο τάγμα του Δελβινακίου, με επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στο Χάνι Δελβινακίου. Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν στο Πνευματικό Κέντρο Δελβινακίου.
Τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου, στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας στο Σώσινο, τελέστηκε θεία λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση και πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων.
Την προηγούμενη Κυριακή 20 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία ο αγώνας «2ος Δρόμος της Νίκης» στον οποίο συμμετείχαν 300 αθλητών όλων των ηλικιών.
Κ. Γάτσιος: «Η Ελευθερία είναι Ευθύνη»
Tην έννοια της Ελευθερίας με εκείνη της Ευθύνης συνέδεσε o τέως πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Κωνσταντίνος Γάτσιος, ο οποίος ήταν ο κεντρικός ομιλητής στις εορταστικές εκδηλώσεις για το Έπος του ’40 «Καλπάκια 2019», που πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 27 Οκτωβρίου στο μνημείο του Μαχητή στο Καλπάκι.
Όπως τόνισε αρχικά στην ομιλία του με τίτλο «Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία», «το έπος του ΄40 αποτελεί, μαζί με την Επανάσταση του 1821, ένα από τα μεγάλα ορόσημα του σύγχρονου ελληνισμού. Αποτελεί μια κορυφαία στιγμή των αγώνων του λαού μας στο όνομα της αξίας που οι Έλληνες λάτρεψαν όσο ίσως κανείς άλλος λαός στη γη. Την ιδέα της Ελευθερίας».
Συνδέοντας τον αγώνα του ’40 με τη μεγάλη κρίση που διανύουμε τα τελευταία χρόνια, τόνισε ότι «…φαντασιακές αποδράσεις από αυτήν την παρακμιακή εποχή δεν υπάρχουν. Η πραγματικότητα είναι αδήριτη: δεν μπορούμε να ζούμε μέσα από τις ζωές των προγόνων μας, μέσα από τις ζωές και τις πράξεις των μαχητών του ’40. Αντίθετα ζούμε, μπορούμε και οφείλουμε να ζήσουμε, μία και μόνο μία εποχή, τη δική μας. Με αυτήν και με αυτήν μόνο μπορούμε να μετρηθούμε. Με καμία άλλη. Ένα μεγάλο ιστορικό μάθημα που δίδαξε η γενιά του ’40 και, μάλιστα, με τρόπο ασυμβίβαστο ανάμεσα σε ζωή και θάνατο, είναι ότι οι επιθυμίες δεν μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες, αλλά αντίθετα πρέπει να ρυθμίζονται από τις αξίες της ατομικής, συλλογικής και εθνικής αξιοπρέπειας. Ότι η Ελευθερία είναι Ευθύνη. Είναι ένα μάθημα που βρίσκεται στον αντίποδα στάσεων και πρακτικών που αναδεικνύουν τη λαχτάρα “να περνάμε εμείς καλά” ως υπέρτατο σκοπό ζωής και που αποτέλεσαν το ιδεολογικό υπόστρωμα της σημερινής εθνικής μας κατάπτωσης. Η κρίση βιώνεται ως μια κρίση οικονομική, κοινωνική και, κυρίως θα έλεγα, πολιτική. Και είναι. Προηγήθηκε όμως μια κατάρρευση πνευματική και πολιτιστική. Εκεί βρίσκεται η ρίζα».
Τέλος, τόνισε ότι το έπος του ’40 συνιστά την τελευταία μεγάλη στιγμή του ελληνισμού, την χρονικά πιο κοντινή σε μας. «Συμβολίζεται με μία άρνηση, ΟΧΙ. Μέσα από τις δυο συλλαβές της, το ιστορικό έθνος των Ελλήνων αρνήθηκε να αρνηθεί τον εαυτό του. Συνιστά μια πράξη που μπορεί να εμπνέει, να κινητοποιεί και να συνέχει έναν λαό σε συνθήκες όπως οι σημερινές οδηγώντας τον σε μια νέα, απαραίτητη για την επιβίωσή του, συλλογικότητα και σε μια νέα ενότητα. Συνιστά μια ιστορική στιγμή και πράξη που μας ωθεί να υπερβούμε την αμφιβολία, την αδυναμία και την αδράνεια γιατί μας εμψυχώνει με την πεποίθηση ότι το μεγαλειώδες που συνέβη, το μεγαλειώδες που κάποτε, όχι πολλά χρόνια πριν, υπήρξε δυνατό σε έναν τόπο, μπορεί για τον λόγο αυτό να συμβεί ξανά, να γίνει άλλη μια φορά δυνατό στον τόπο αυτό, στον τόπο μας», κατέληξε.
